Ֆրանսիա

Ֆրանսիական Հանրապետություն, ունիտար կիսանախագահական հանրապետություն Արևմտյան Եվրոպայում՝ իր մի քանի անդրծովյան տարածքներով և կղզիներով, որոնք տեղակայված են Հնդկական, Խաղաղ և Ատլանտյան օվկիանոսներում։ Մայրցամաքային Ֆրանսիան ձգվում է Միջերկրական ծովից մինչև Անգլիական նեղուց և Հյուսիսային ծով, Հռենոսից մինչև Ատլանտյան օվկիանոս։ Տարածքը՝ 674,843 կմ², բնակչության թիվը 2020-ի տվյալներով ավելի քան 65 միլիոն է։

Ֆրանսիայի մայրաքաղաքը Փարիզն է, պետական լեզուն ֆրանսերենը։

Եթե հաջողվի ձևակերպել խաղաղության մոդել, որը ձեռնտու կլինի և՛ ՀՀ-ին, և՛ Ադրբեջանին, գուցե բանակցային սեղանը ավելի պակաս հակամարտության կամ հակադրության դաշտ լինի․ Փաշինյան

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այսօր՝ առցանց ասուլիսի ընթացքում անդրադարձավ Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի կնքման վերաբերյալ հարցին՝ նշելով, որ հայկական կողմը շահագրգռված է խաղաղության պայմանագրի բանակցությունների մեկնարկով․ «Էլի ուզում եմ բոլորիս ուշադրությունը հրավիրել այն փաստի վրա, որ մենք իհարկե խաղաղության պայմանագրի կնքման և խաղաղության պայմանագրի բանակցությունների մեկնարկով շահագրգռված ենք և վերջերս ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներն էլ բանակցային մի օրակարգ էին առաջարակել, որոնց կետերից մեկը հենց խաղաղ և համապարփակ կարգավորման խնդիրն էր, և մենք դրանով, այո, շահագրգռված ենք, և մենք չենք հրաժարվել այդ թեմայով խոսել և չենք հրաժաարվելու այդ թեմայով խոսել, որովհետև իհարկե եթե մենք հռչակել ենք, որ խաղաղ զարգացման դարաշրջան ենք ուզում բացել մեր երկրի և տարածաշրջանի համար, անտրամաբանական կլինի, որ մենք ասենք՝ գիտեք ինչ, մենք խաղաղ զարգացման դարաշրջան ենք ուզում բացենք, բայց չենք ուզում լսել խաղաղության պայմանագրի մասին»։ Փաշինյանն ընդգծեց՝ համապարփակ լուծումը համապարփակ խաղաղության պայմանագիրը կարևոր նպատակներից մեկն է․ «Մենք չենք հրաժարվել քննարկումներից և չենք էլ հրաժարվելու։ Մեծ հաշվով, այս բոլոր բանակցությունները, այս ամենը ինչի մասին, որ խոսում ենք, ինչի՞ մասին ենք խոսում․ խաղաղության պայմանագրի նաև հնարավոր դրույթների բովանդակության մասին ենք խոսում և էլի եմ ուզում եմ ընդգծել, որ տեսեք, անընդհատ երևի այդ քարոզչական քաոսի պատճառով նաև փորձ է արվում տպավորություն ստեղծել, թե մենք դեմարկացիայի և դելիմիտացիայի հետ կապված դեմ ենք, չենք ուզում։ Ոչ, չկա նման բան։ Ես էլի եմ ասում, եթե հիշում եք, ես դեռ 2021 թ․-ի մայիսին՝ ընտրություններից առաջ, նույնիսկ փաստաթուղթ հրապարակվել, և ես հայտարարել եմ, որ պատրաստ եմ այդ փաստաթուղթը ստորագրել, տպավորություն է ստեղծվում, թե մենք խաղաղության համաձայնագրին և Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի համապարփակ կարգավորմանը դեմ ենք իհարկե, դեմ չենք։ Իհարկե, կողմ ենք, իհարկե, շահագրգռված ենք»։ Փաշինյանն ասաց՝ բոլոր ուղղություններով գնալու են առաջ․ «Պարզ է, որ բանակցությունների ընթացքում Ադրբեջանը փորձելու է այնպես անել, որ իր շահերը առավել արտահայտված լինեն, Հայաստանը փորձելու է այնպես անել, որ իր շահերը արտահայտված լինեն։ Բայց իհարկե, եթե մեզ հաջողվի ձևակերպել խաղաղության այնպիսի մոդել, որը ձեռնտու կլինի և՛ Հայաստանին, և՛ Ադրբեջանին, այդ պարագայում գուցե թե բանակցային սեղանը ավելի պակաս հակամարտության կամ հակադրության դաշտ լինի, և ավելի շատ դիմացինի տեսակետը հասկանալու և այդ տեսակետներից ինչ-որ ընդունելի դրույթներ դուրս բերելու և ինչ-որ նոր սխեմա ձևավորելու հնարավորություն լինի»։ Փաշինյանը նշեց, որ Սոչիում և Բրյուսելում այդպիսի նախադրյալներ հստակ կային․ «Բայց Սոչիից հետո տեղի ունեցան իրադարձություններ, որոնք լրջորեն կասկածի տակ դրեցին այդ խոսակցությունը։ Բրյուսելից հետո դեռևս, բարեբախտաբար, այդպիսի իրադարձություններ տեղի չեն ունեցել, և ես հույս ունեմ, որ դա նշանակում է, որ մենք կարող ենք առաջ շարժվել, որովհետև Բրյուսելի առանձահատկությունը ինչ է․ ես հույս ունեմ՝ դիվանագիտական կոռեկտության սահմանները չեմ հատի, բայց ուզում եմ, որ մեր հանրությանը իսկապես ինչքան հնարավոր է՝ առանց դիվանագիտական կոռեկտությունը խախտելու ես ներկայացնեմ։ Եթե նկատեցիք՝ Բրյուսելում մենք իրականում երկու հանդիպում ենք ունեցել․ շատերն ասում էին՝ երեք՝ ասելով, որ նաև առանձնազրույց է եղել, բայց այդ առաջին հանդիպումը, որը եղել է Շառլ Միշելի միջնորդությամբ, տևել է 4 ժամից ավելի, և այդ առանձնազրույցի հատվածը ուղղակի մի պահ՝ կոնկրետ տեխնիկական խնդիր լուծելու նկատառումով, ԵՄ խորհրի նախագահը դուրս է եկել և վերադարձել, և դա չի եղել է, որ Շառլ Միշելը այստեղ չի, արագ խոսենք, կամ լավ, եկավ, փոխենք խոսակցության թեման»։ Փաշինյանը կարևորեց նաև Ֆրանսիայի նախագահի հրավերով հանդիպումը, ես ասաց, որ գնահատանքի խոսքեր է ուզում հնչեցնել և՛ Ֆրանսիայի նախագահի հասցեին, և՛ ԵՄ խորհրդի նախագահի հասցեին, նաև ՌԴ նախագահ Պուտինին հասցեին․ «Իրականում խոսակցության այդ նոր ձևաչափը, ըստ էության, հենց Սոչիում տեղի ունեցավ, երբ Ռուսաստանի նախագահը ամեն ինչ արեց, որ զուտ մարդկային խոսակցության հատվածը մի քիչ ավելի շատ լինի և Սոչիում դա ստացվեց, հետագայում ասեցի՝ որոշ իրադարձություններ մի քիչ էականորեն մթագնեցին դա»։ Վարչապետի խոսքով՝ բրյուսելյան հանդիպումից առաջ էլ հնչեցին նման հայտարարություններ․ «Իրականում այս ամենի մեջ շատ բան հրապարակային է տեղի ունենում։ Իսկ Բրյուսելում եռակողմ խոսակցությունը լարված սկսեց բայց հընթացս էլի եմ ասում, երբ արդեն ոչ թե հակադրության ռեժիմը, երբ տեսանք, որ փակուղի է տանում, փորձ արվեց հասկանալ դիմացինի տեսակետը, թե ինչու է այս բանը այսպես ասվում, ինչու այն բանը այնպես ասվում, և այդտեղ ի հայտ եկան պրակտիկ խնդիրներ, որոնց լուծման հնարավորությունները գծագրած սկզբունքների շրջանակում ես տեսա։ Եվ այդ հնարավորությունները ես կփորձեմ ծառայեցնել ընդհանուր կարգավորման նպատակին»։ Ֆրանսիայի նախագահի միջնորդությամբ տեղի ունեցած հանդիպումն էլ, Փաշինյանի խոսքով սրճարանում է տեղի ունեցել․ «Մենք նստած ուղղակի զրուցում էինք, և այդ զրույցն էլ շատ շերտեր բացեց, որը պաշտոնական բանակցությունների ընթացքում սովորաբար չի բացվում։ ՌԴ նախագահի միջնորդությամբ Սոչիի հանդիպումը, Բրյուսելի հանդիպումը ԵՄ խորհրդի նախագահի միջոնրդությամբ և Ֆրանսիայի նախագահի միջնորդությամբ, այս երեքը, ըստ էության, մեկը մյուսին լրացրեցին և դրանից հետո է, որ ես մեր ԱԱԾ օրվան նվիրված միջոցառման ժամանակ ասեցի, որ ես տեսնում եմ հնարավորություն։ Այդ հնարավորությունները շատ կոնրետ չեն, այդ հնարավորությունները աղոտ են, այդ հնարավորությունները դեռևս շոշափելի չեն, բայց կա առաջ գնալու հնարավորություն»։

21:42 - 24 դեկտեմբերի, 2021

Միջազգային հանրության համար անընդունելի է Հայաստանի ներկա իրավիճակը. սենատոր Բրունո Ռըտայո և օրենսդիր Վալերի Բուայե

Ֆրանսիայի Սենատի «Հանրապետականներ» խմբակցության նախագահ Բրունո Ռըտայոն և Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խմբի փոխնախագահ Վալերի Բուայեն ՀՀ ԱԺ լրատվականի հետ զրուցել են մեկ տարի առաջ Սենատի կողմից գրեթե միաձայն «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը ճանաչելու անհրաժեշտության մասին» բանաձևին հաջորդող քայլերի շուրջ: Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԱԺ-ից, ընդգծելով, սենատոր Բրունո Ռըտայոն խոսել է մեկ տարի առաջ տեղի ունեցած պատերազմից, հետպատերազմյան իրադրությունից՝ հայկական ողբերգությունը համարելով համամարդկային: «Ֆրանսիայի Սենատն առաջինն էր Եվրոպայում, որ Արցախի ճանաչման վերաբերյալ բանաձև ընդունեց, քանի որ Արցախի պայքարը վերաբերում է նաև մեզ: Մենք նույն քաղաքակրթության և արժեքներ կրողներ ենք և միայն Արցախի անկախության ճանաչումն է, որ կարող է երաշխավորել Արցախի ժողովրդի ապագան: Ալիևը շարունակում է լինել պատերազմական ուղեծրում և հայտնի չէ՝ ուր կհասնի: Հարկ է, որ Ֆրանսիան և Եվրոպան Մինսկի խմբի շրջանակում կանգնեցնեն նրան, քանի որ նա հարձակվել է ոչ միայն Արցախի, այլև՝ Հայաստանի վրա: Միջազգային հանրությունը պետք է անի ամենը, կանգնեցնելու Ալիևին և նրա դաշնակից Էրդողանին: Հուսով եմ, որ Ֆրանսիան կարևոր դեր կխաղա Այդ Բանաձևով մենք Հայաստանին ու հայ ժողովրդին ասում ենք, որ դուք մենակ չեք, մենք ձեր կողքին ենք և կպաշտպանենք ձեր շահերը»,- հարցազրույցում ասել է Բրունո Ռըտայոն: Վալերի Բուայեն էլ ընդգծել է, որ այսօր Թուրքիան ոչ միայն Ադրբեջանի գործընկերն է, այլ պատերազմի հրահրողներից է: «Միջազգային հանրության համար անընդունելի է Հայաստանի ներկայիս իրավիճակը: Հակամարտությունը սառեցված է, բայց լուծված չէ: Հիմա Ադրբեջանի կողմից Մինսկի խումբն անտեսելն անընդունելի է: Այսօր նրանք փորձում են Մինսկի խումբը դարձնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների ճշտման հարթակ: Նպատակը Հայաստանը խեղդելն է՝ կտրելով Իրանի հետ միակ սահմանից»,- ասել է Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խմբի փոխնախագահը: Մեկտեղ, նա վստահ է, որ իր տեսակետի ընդդիմախոսները քիչ չեն, որ շատերը կփորձեն առաջին հայացքից լուրջ թվացող հակափաստարկներ բերել, բայց նշում է, որ իրեն ամենևին չի հետաքրքրում. «Սա ցեղասպանության շարունակությունն է անպատժելիության մեջ: Մեր տրամադրության տակ կան տարբեր գործիքներ այս իրավիճակի վրա ազդելու: Առաջինը՝ դիվանագիտական ուղին է: Անցած տարվա նոյեմբերի 25-ին՝ Սենատի կողմից, և դեկտեմբերի 3-ին՝ ԱԺ կողմից Արցախի ճանաչման մասին բանաձևերի ընդունումն է: Երկրորդը՝ Արցախի հետ բարեկամական խմբի ստեղծումն է, որը հնարավորություն կտա խոսել Արցախից, դրա իրավական կարգավիճակից: Մենք ունենք նաև այլ գործիքներ, որոնք գտնվում են ԵՄ շրջանակում»: Բուայեն չի ընդունում, երբ Ադրբեջանի ագրեսիվ հարձակումների դեպքում խաղաղության կոչի ուղիղ հասցեատերը շեղվում է և օգտագործվում է «կողմեր» բառը: «Ֆրանսիան, որը Մինսկի խմբի անդամ է, պետք է դուրս գա չեզոքությունից և իրավիճակին նայի օբյեկտիվորեն: Այլապես հավասարության նշան է դրվում ագրեսորի և ագրեսիայի ենթարկվածի, ցեղասպանի և ցեղասպանվածի միջև: Չպետք է 10 մլն բնակչություն ունեցող Ադրբեջանին և 80 միլիոնանոց Թուրքիային մենակ թողնել 3 մլն բնակիչ ունեցող Հայաստանի դեմ»,- շեշտում է Բուայեն: Նա շտապում է տեղեկացնել, որ շատ շուտով Ֆրանսիան է ստանձնելու ԵՄ նախագահությունը. «Որպես ԵՄ նախագահող երկիր Ֆրանսիան իր տրամադրության տակ կունենա տարբեր գործիքներ: Անընդունելի է, որ ՆԱՏՕ-ի անդամ երկիրը հարձակվի ոչ միայն Արցախի, այլև՝ Հայաստանի վրա: Իհարկե, մեր ունեցած գործիքները սահմանափակ են, սակայն երբ կան մարդու իրավունքներին, գերիներին, մշակութային ժառանգությանն առնչվող հարցեր, մեր պատվի հարցն է դրանք հնարավորինս օգտագործել: Ֆրանսիայի Սենատն ու Ազգային ժողովը կատարել են իրենց քայլը՝ այժմ հերթը Ֆրանսիայի կառավարությանն է»: ՀՀ ազգային ժողովի տարածած հաղորդագրության մեջ հիշեցվում է, որ 2021թվականի նոյեմբերին Ֆրանսիայի Սենատն ընդունել է Արցախի անկախությունը ճանաչելու անհրաժեշտության վերաբերյալ բանաձև՝ 305 կողմ, 1 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ: «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը ճանաչելու անհրաժեշտության մասին» վերնագրված բանաձևով կոչ է արվում Ֆրանսիայի կառավարությունը ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը՝ տարածաշրջանում տևական խաղաղություն հաստատելու համար: Բանաձևը նաև դատապարտում է Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիան, որն իրականացվել է Թուրքիայի իշխանությունների և օտարերկրյա վարձկանների աջակցությամբ և կոչ է անում, որպեսզի անհապաղ դուրս բերվեն ադրբեջանական զինված ուժերը և նրանց աջակիցները այն տարածքներից, որոնք վերցվել են սեպտեմբերի 27-ից սկսված պատերազմական գործողությունների արդյունքում: Նախագիծը ներկայացրել էին հինգ սենատորներ՝ Բրունո Ռըտայոն, Պատրիկ Քանները, Էրվե Մարսելը, Էլիան Ասասին և Գիյոմ Գոնտարը:

17:10 - 13 դեկտեմբերի, 2021