Կառավարությունը կարող է սահամանել չափանիշներ, բայց մարդու և մտածողության փոփոխությունը առանցքային խնդիր է․ Փաշինյանը՝ դատաբժշկական կենտրոնում տեղի ունեցածի մասին
Կառավարության այսօրվա նիստի սկզբում ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը անդրադարձավ «Դատաբժշկական և գիտագործնական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի Աբվոյանի մասնաճյուղում տեղի ունեցածին։ «Նախորդ օրերին մենք շատ ծանր տեսարանի ականատես եղանք, երբ հրապարակվեցին Աբովյանի դատաբժշկական կենտրոնի հայտնի կադրերը, և ֆունդամենտալը հարցը, որ կարծում եմ՝ պետք է պատասխան ստանա, հետևյալն է, արդյոք սա պետության կամ կառավարության վերաբերմունքն է արտահայտում զոհված զինվորների և ընդհանրապես հանգուցյալների նկատմամբ»։ Այնուհետև առողջապահության նախարարի պաշտոնակատար Անահիտ Ավանեյանը ներկայացրել ոլորտում կատարված փոփոխությունները։
«Մինչև 2018 թվականը առողջապահության նախարարության ենթակայությամբ գործող «Դատաբժշկական գիտագործնական կենտրոնը» ունեցել է միայն Երևանի դիահարձարանը։ Մաշված սառնարայանին կարողություններով, և մարզերում ընդհանրապես մասնաճյուղեր չեն եղել։ Նշեմ, որ ծառայությունը իրականացվել է բժշակական կազմակերպությունների կողմից ժամանակավոր տրամադրվող անհրաժեշտ չափանիշների չհամապատասխանող սենյակներում։Դատաբժշկական ծառայությունը Երևանում ունեցել է 25 սառնարանային տեղ, այժմ ունի մոտ 200 սառնարային տեղ»։
Այնուհետև Ավանեսյանը ներկայացրեց, թե ինչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել 2018թ․-ից հետո։ «Մշակվել և կյանքի է կոչվել դատաբժշկական համապետական անհրաժեշտ չափանիշներին համապատասխան ծառայություններ ապահովող ցանցի ստեղծման ծրագիրը։ Նախագծվել է Երևան քաղաքում կենտրոնական կառույցի և մարզերում մասնաճյուղերի համապարփակ համակարգ և սկսվել են լայնածավալ աշխատանքներ։ Այս ծրագրի շրջանակներում Մեծամոր, Աբովյան, Գյումրի, Վանաձոր, Եղեգնաձոր, Սևան, Գորիս քաղաքներում հիմնվել են դատաբժշկական կենտրոնի մասնաճյուղեր»։
Այնուհետև նախարարի պաշտոնակատարը ներկայացրեց այդ կենտրոններում կատարված փոփոխությունները։ «2018 թ․-ին ամբողջությամբ վերանորոգվել է Երևանի կենտրոնական դիահերձարանը և սառնարանները համալրվել են նոր լաբորատոր սարքավորումներով։ 2020 թ-ին հիմնանորոգվել է Մեծամորի դիահերձարանը և կառուցվել է սառնարանային նոր բլոկ։ Հիմա ընթանում է երկրորդի կառուցումը։ 2020 թվականին հիմնանարոգվել է Աբովյանի մասնաճյուղը, տեղադրվել է կասետային սառնարաններ, հիմա էլ լրացուցիչ սառնարային նոր մաս է կառուցվում։ 2020 թվականին Գորիսում տեղադրվել է սառնարային բլոգ, 2021 թվականին՝ վերակառացվում և սառնարաններով համալրվում է Մարտունու մասնաճյուղը։ Այժմ էլ նախագծվել և ընթանում Սևան քաղաքի ամբողջական վերակառուցման ծրագիրը։ 2018 թ․-ից առաջ գենետիկական հետազոտությունների անցկացման համար ընդհնարապես սարք չի եղել, 2018 թվականի մի քանի գերատեսչությունների համատեղ ջանքերի շնորհիվ գնվել և տեղադրվել է առաջին սեկվենատորը, 2020 թ․-ին՝ երկրորդ ամբողջական հոսքագիծը»։
Ավանեսյանը հավելեց, որ մասնագետների առկայությունը և նրանց մշտական հնարավորությունների զարգացումը իրենց ուշադրության կենտրոնում է եղել։ «25 տոկոսով աճել է նրանց աշխատավարձային ֆոնդը, ուժեղացվել է գիտագործանական բաղադրիչը։ Եթե խոսենք բյուջետային հատկացումների մասով, ունենք հետևյալ պատկերը։ 2017 թ․-ին ընդհանուր բյուջեն կազմել է 389 միլիոն, 2018-ի առաջին ամիսներին այն կրճատվել է 24 միլիոն դրամով, և դարձել 364: 2019 թվականին դարձել է 481 միլիոն, 2020-ին՝ 594 միլիոն»։
Ավանեսյանի խոսքից հետո Փաշինյանը հարց բարձրացրեց, թե ինչու՞ այդ փոփոխություններից հետո կա այս պատկերը։ «Որովհետև մենք փոխում ենք համակարգը, բայց մարդուն փոխելը այդքան հեշտ գործ չէ, որովհետև այստեղ կարևորը մտածողության խնդիրն է։ Հայաստանի Հանրապետությունում այդպիսի համակարգ գոյություն չի ունեցել»,-ասաց նա։
Փաշինյանը նշեց, որ մինչև 2018 թվականին Հայաստանում ԴՆԹ հետազոտությունների սարք՝ սեկվենատոր չի եղել։ Մեկը ձեռք են բերել մինչև պատերազմը, իսկ պատերազմից հետո ձեռք են բերել ևս մեկը։ «Սա է ցույց տալիս կառավարության վերաբերմունքը տեղի ունեցողի նկատմամբ։ Տվյալ դեպքում այդ միջադեպի հետ առնչություն ունեցող բոլոր մարդիկ ազատվել են աշխատանքից, բայց երբ համակարգերում բարեփոխումներ են տեղի ունենում, այդ թվում՝ առողջապահության համակարգում, մենք տեսնում ենք ցույցեր, բողոքներ, որ մարդկանց աշխատանքից հեռացնում են։ Ես հիշում եմ այն դեպքը, երբ մի առողջապահակական հիմնարկում այդպիսի բարեփումների աշխատանք էր տեղի ունեցել, ես երբ հեռուստատեսային ռեպորտաժը տեսա, ուղղակի շշմեցի։ Առողջապահական հիմնարկի աշխատողները, կներեք արտահայտությանս, չստիկներով դուրս էին եկել փողոց, ցույց էին անում, հետո նույն չստիկներով մտան հիվանդանոց՝ շարունակելու աշխատանքը առողջապահության ոլորտում։ Սա կրթական, էթիկական պարզ խնդիր է։ Ի վերջո առողջապահության նախարարությունը կամ կառավարությունը այո, կարող է սահամանել չափանիշներ, բայց մարդու և մտածողության փոփոխությունը առանցքային խնդիր է»։
11:53 - 03 հունիսի, 2021