Եվրախորհրդարան

Եվրախորհրդարանը Եվրամիության օրենսդիր մարմին, որն ուղղակի ընտրվում է ԵՄ անդամ-պետությունների քաղաքացիների կողմից: Եվրոպական խորհուրդի հետ խորհրդարանը կազմավորում է ԵՄ իշխանության երկպալատ օրենսդրական ճյուղը եւ համարվում է աշխարհի ամենաազդեցիկ օրենսդրական մարմիններից մեկը:

Եվրախորհրդարանը ստեղծվել է 1957 թվականին: Ի սկզբանե անդամները նշանակվում էին ԵՄ անդամ-պետությունների խորհրդարանների կողմից: 1979 թվականից ընտրվում են բնակչության կողմից: Ընտրությունները տեղի են ունենում 5 տարին մեկ անգամ:

Եվրապատգամավորները պահանջել են պատասխանատվության կանչել Թուրքիային |1lurer.am|

1lurer.am: Եվրոպական խորհրդարանի լիագումար նիստում քննարկվել է Լեռնային Ղարաբաղի իրավիճակը։ Հերթագրված եվրապատգամավորների գերակշիռ մեծամասնությունը Միության ղեկավարությունից պահանջել է պատասխանատվության կանչել Թուրքիային, որն ակտիվորեն հրահրում է հակամարտության բորբոքումը: Օրենսդիրները կրկին կողմերին կոչ են արել դադարեցնել ռազմական գործողությունները և վերադառնալ բանակցությունների սեղանին: Խորհրդարանի ներկայացուցիչներն անընդունելի են համարել Թուրքիայի ներգրավվածությունը և նշել, որ Անկարան, մեղմ ասած, չի դրսևորում Եվրամիության անդամ դառնալու թեկնածու երկրի պահվածք: Միակ խորհրդականը, որը հանդես է եկել միակողմանի ադրբեջանամետ դիրքորոշմամբ, եղել է Հունգարիայի ներկայացուցիչը: Իսպանիայի ներկայացուցիչ Խորդի Սոլեն կոչ է արել առաջնահերթ հարգել ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքը, քանի որ դրա անտեսումն է հենց աշխարհի տարբեր երկրներում սկիզբ առած հակամարտությունների պատճառը: Շվեդիայի ներկայացուցիչ Շարլի Վիմերսը հայտարարել է, որ Արցախում տեղի ունեցող ողբերգությունն Իլհամ Ալիևի և Ռեջեփ Էրդողանի համատեղ բռնապետական նախաձեռնությունն է: Նա նաև մեջբերել է Անդրեյ Սախարովի խոսքերը, թե Արցախում ընթացող պատերազմն ամբողջ աշխարհի ժողովուրդների կյանքի և մահվան պայքարն է: Գերմանիայի ներկայացուցիչ Մարտինա Միխելսը պնդել է, որ տարածաշրջանի էսկալացիայի պատճառը Թուրքիայի նկրտումներն են, իսկ Իլհամ Ալիևը բացահայտ հայտարարում է, որ իր թշնամին հայ ժողովուրդն է: Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդոն՝ Իտալիայից նշել է, որ Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում ընթացող գործողությունները բացարձակապես անընդունելի են, և Թուրքիայի ներգրավվածությունը պետք է լրջորեն դատապարտվի: Անդրիու Կուբիլիուսը՝ Լիտվայից կողմերին կոչ է արել դադարեցնել պատերազմը և ասել. «Դուք ոչնչացնում եք ձեր և ձեր երեխաների ապագան»: Նա նաև հորդորել է խաղաղության հաստատման գործում ներգրավել ԱՄՆ-ին: Սլովակիայից Ռոբերտ Հայշելը նշել է .«Մինչդեռ մենք քննադատում ենք կողմերին, Թուրքիան շարունակում է զինել ահաբեկիչներին և Ադրբեջանին: Այնտեղ մահանում են քաղաքացիներ, հայեր, լրագրողներ: Ռուսաստանն այժմ չեզոք դիրքորոշում է դրսևորում, Թուրքիան նույնպես պետք է չեզոքություն պահպանի»: Նատալի Լուսիո, Ֆրանսիա. «Թուրքիան դեռևս չի ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, նրանք հիմա էլ ներգրավված են այս ամենի մեջ: Ժամանակն է իրենց անուններով կոչել պատմական իրադարձությունները»: Ալեսանդրո Պանցա, Իտալիա. «Չմոռանանք, որ Հայաստանն աշխարհում առաջին քրիստոնյա երկիրն էր, և հենց հայերն էին, որ Օսմանյան կայսրությունում ենթարկվեցին ցեղասպանության և հիմա էլ նրանց ինքնորոշման իրավունքն է վտանգված»: Ռայնարդ Բյուտիկոֆեր, Գերմանիա. «ԱՄՆ-ն չի ակտիվանում՝ որպես Մինսկի խմբի համանախագահ, Թուրքիան լարվածությունը թուլացնելու փոխարեն ավելի է սրում այն: ԵՄ-ն ֆորմալ դերակատարում չունի, բայց ո՞վ, եթե ոչ մենք պետք է նպաստենք հակամարտության լուծմանը»: Մարտին Զոնեբորն, Գերմանիա. «Չնայած կորոնավիրուսն ամբողջ աշխարհում շարունակում է արշավը, Ադրբեջանը միաժամանակ խաղաղ բնակչության դեմ օգտագործում է կլաստերային ռումբեր և նպաստում 100 տարի առաջ Թուրքիայի նախաձեռնած ցեղասպանության իրագործման շարունակությանը: Արցախի ժողովուրդը փորձում է իրականացնել ինքնորոշման իրավունքը»: Ժորդան Բարդելա, Ֆրանսիա. «Թուրքիան դեռևս չի ճանաչում Հայոց Ցեղասպանությունը, սակայն պետք է դա անի: Արցախը հիանալի վայր է»: Ֆրանսուա Ալֆոնսի, Ֆրանսիա. «Հայերն արդեն մեկ անգամ տուժել են Թուրքիայի գործողություններից՝ 100 տարի առաջ: Մենք պետք է ճնշում գործադրենք Թուրքիայի բռնապետի վրա՝ նրա հանդեպ պատժամիջոցներ կիրառելով»: Անդրեյ Ջանբարսկի, Բուլղարիա. «100 տարի առաջ հայ ժողովուրդը կրեց Հայոց ցեղասպանության կորուստները: Այսօր էլ անպատիժ մնալով՝ Թուրքիայի բռնապետ սուլթանը փորձում է իրականացնել նույնը: Պետք է գործել, մենք պասիվ ենք: Մեր սրտերը հայերի հետ են, Արարատը պետք է վերադարձվի հայերին»: Կլարա Պոնտիոս, Իսպանիա. «Մենք պետք է կանգնեցնենք Թուրքիային զենք վաճառելը: Իսպանիան Թուրքիային զենք վաճառողներից մեկն է: Պետք է իրագործվի Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը: Եվրոպան պետք է կանգնեցնի զենքի մատակարարումը Թուրքիային»: Նիկոս Անդրուլակիս, Հունաստան. «Այս պատերազմը պետք է դադարեցվի: Թուրքիան ցեղասպանություն իրականացրած երկիր է: Պետք է թույլ չտալ միջազգային իրավունքի և օրենքների ոտնահարում»: Իոաննիս Լագոս, Հունաստան. «Այն, ինչ այսօր կատարվում է Լեռնային Ղարաբաղում, Թուրքիայի իրականացրած Հայոց ցեղասպանության շարունակությունն է: Հիմա հարց ունեմ պարոն Բորելին: Մինչև ե՞րբ պետք է մենք հանդուրժենք Թուրքիայի այս անընդունելի պահվածքը: Անցյալում նրա իրականացրած անընդունելի պահվածքը կրկնվում է հենց հիմա: Անցած 16 ամսվա ընթացքում ես Եվրամիությունից միայն բառեր եմ լսում, սակայն գործողություններ չկան: Թուրքիան զենք է մատակարարում Ադրբեջանին, նա էլ հարվածում է հայ բնակչությանը: Լեռնային Ղարաբաղում ապրել ցանկացող մարդիկ հենց հիմա հարձակման են ենթարկվում: Մենք անհապաղ պետք է գործի դնենք Ադրբեջանի և Թուրքիայի հանդեպ պատժամիջոցներ և անհապաղ ֆինանսական և ռազմական օժանդակություն տրամադրենք Հայաստանին: Ես հայտարարում եմ, որ ցանկություն ունեմ միանալու հայկական բանակին՝ կռվելու Ադրբեջանի դեմ»: Բեռնար Գետա, Ֆրանսիա. «Մենք հիշում ենք հայերի ցավը: Ստալինն այնպես էր արել, որ ԽՍՀՄ անդամ բոլոր երկրներն ունենան առնվազն մեկ ազգային փոքրամասնությամբ բնակեցված շրջան: Պետք է ԱՄՆ և ՌԴ հետ գործենք»: Պտեր Վան Դալեն, Նիդեռլանդներ. «Պետք է արդեն գործել: Պետք է Անկարայի հանդեպ պատժամիջոց կիրառել: Պետք է կանգնել հայ ժողովրդի կողքին: Ես նրանց կողքին եմ: 1915-ը չպետք է մոռացվի: Մենք պետք է լինենք Հայ ժողովրդի կողքին»: Մալիք Ազմանի, Նիդեռլանդներ. «Ինչու՞ մինչև հիմա Թուրքիայի կողմից ահաբեկիչների ուղարկումը հակամարտության գոտի չի հաստատվել և չի դատապարտվել: ԱՄՆ-ն այդքան հզոր հետախուզական ծառայություններ ունի: Չեմ հասկանում՝ ինչ է կատարվում: Պարոն Բորել, Դուք պատասխանատու եք Եվրոպայի հուժկու պատասխանները պատրաստելու համար»: Պետար Վիտանով, Բուլղարիա. «Տեսնում ենք, որ սա իրոք վերածվում է միջպետական հակամարտության: Թուրքիան չի դադարեցնում ռազմական հռետորաբանությունը: ՆԱՏՕ-ն նույնպես պետք է միանա: Ռուսաստանը նույնպես»: Լուկաս Ֆուրլաս, Հունաստան. «Նկարները, որոնք տեսնում էինք, շատ տխուր էին: Բազմաթիվ մարդիկ սպանվել են: Ադրբեջանը, Թուրքիայի օգնությամբ մարդկանց է սպանում: Որքա՞ն պետք է մենք հանդուրժենք հայերի՝ ագրեսիայի ենթարկվելը: Երեկ Էրդողանը թքեց Եվրոպայի երեսին Ֆամագուստայում տեղի ունեցող իրադարձություններով: Հայերը սարսափելի ցեղասպանություն են տեսել: Ժամանակն է դատապարտել այդ ամենը»: Շարունակությունը՝ 1lurer.am-ում

15:14 - 07 հոկտեմբերի, 2020

Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավորի համատեղ հայտարարության իրական արժեքը և ազդեցությունը |armenpress.am|

armenpress.am: Եվրամիություն-Հայաստան գործընկերության հանձնաժողովի համանախագահ Մարինա Կալյուրանդին, Հայաստանի հարցով զեկուցող Տրայան Բեսեսկուն և Ադրբեջանի հարցով զեկուցող Ժելենա Զովկոն հունիսի 10-ին համատեղ հայտարարություն են տարածել «Հայաստանի և ԼՂ միջև նոր ճանապարհի կառուցման վերաբերյալ»: Այն փաստացի դատապարտում է Հայաստանն Արցախին կապող Կապան-Հադրութ մայրուղու կառուցումը և պարունակում է մի շարք բացահայտ հակահայկական ձևակերպումներ, այդ թվում` «Լեռնային Ղարաբաղի ապօրինի օկուպացիայի և հակամարտությունն Ադրբեջանի միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում կարգավորելու» վերաբերյալ: Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավորի այս հայտարարությունը Հայաստանում դարձել է տարաբնույթ (հիմնականում պարտվողական) մեկնաբանությունների առարկա, իսկ ադրբեջանական քարոզչամեքենան փորձում է այն մատուցել որպես «դիվանագիտական փայլուն հաղթանակ»: Բաքվի տեղեկատվական-քարոզչական լայնածավալ արշավի և հայաստանյան ներքաղաքական շահարկումների ֆոնին այս հայտարարության իրական դերն ու ազդեցությունը լիարժեքորեն չի դիտարկվում, ուստի անհրաժեշտություն կա այն ենթարկել համակողմանի վերլուծության: Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավորի հայտարարությունը դիտարկենք իրավական հարթության մեջ: Այս առումով կարիք կա հստակ արձանագրել, որ հայտարարությունը չունի որևէ իրավական ուժ, ավելին` այն չունի նաև քաղաքական բավարար կշիռ, քանի որ ոչ թե Եվրախորհրդարանի կողմից քվեարկությամբ ընդունված բանաձև կամ հայտարարություն է, այլ պարզապես 3 անհատ պատգամավորի նախաձեռնությամբ տարածված հայտարարություն: Հաշվի առնելով, որ տվյալ անձինք զբաղեցնում են հստակ իրավասություններ ենթադրող պաշտոններ (ԵՄ-Հայաստան գործընկերության հանձնաժողովի համանախագահ, Հայաստանի հարցով զեկուցող, Ադրբեջանի հարցով զեկուցող) ոչ միանշանակ է, թե արդյոք հայտարարության հեղինակները գործել են իրենց իրավասությունների շրջանակում` հայտարարություն տարածելով Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ, առավել ևս` նման միակողմանի բովանդակությամբ: Չենք կարող բացառել, որ նրանց գործողությունները կարող են անգամ որակվել որպես պաշտոնական դիրքի չարաշահում և ոչ կոմպետենտության արտահայտություն: Եթե հայտարարությունը դիտարկենք քաղաքական հարթության մեջ, պետք է ընդգծել, որ տեքստում տեղ գտած ձևակերպումներն ու շեշտադրումները չեն համապատասխանում ո´չ Եվրամիության պաշտոնական դիրքորոշմանը, ո´չ Եվրախորհրդարանի կողմից ավելի վաղ ընդունված բանաձևերին և հայտարարություններին: Հատկանշական է, որ Ղարաբաղյան հիմնախնդրի վերաբերյալ պաշտոնական Բրյուսելի դիրքորոշումն արտահայտող միակ իրավական ուժ ունեցող փաստաթուղթը ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրն է, որն, ի դեպ, վավերացվել է նաև Եվրախորհրդարանի կողմից: Համաձայնագրում նշված է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորումը պետք է հիմնված լինի ՄԱԿ-ի կանոնադրությունում և ԵԱՀԿ Հելսինկյան եզրափակիչ ակտում ամրագրված նպատակների և սկզբունքների վրա, մասնավորապես, ուժի սպառնալիքից կամ գործադրումից զերծ մնալու, պետությունների տարածքային ամբողջականության և ժողովուրդների հավասար իրավունքների և ինքնորոշման սկզբունքների վրա` հաշվի առնելով նաև կարգավորման գործընթացին աջակցելու Եվրամիության հանձնառությունը: Ինչ վերաբերում է Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավորի հայտարարության բովանդակային կողմին, ապա այն խիստ միակողմանի է և հակասական: Հայտարարության հեղինակները վերահաստատում են իրենց «հաստատակամ աջակցությունը ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների ջանքերին և 2009թ. հիմնարար սկզբունքներին», սակայն նույն տեքստում, փաստացի աղավաղում են այդ հիմնարար սկզբունքները:Բացի այդ, հայտարարությունում կիրառված «օկուպացված», «գրավյալ» եզրույթների կիրառումն անընդունել է, քանի որ դրանք կանխորոշում են Արցախի վերջնական կարգավիճակը և հակասում են հիմնարար սկզբունքների տրամաբանությանը: Ավելին, հայտարարության մեջ զուտ հումանիտար նշանակություն ունեցող մայրուղու կառուցումը պատգամավորների կողմից քաղաքականացվել է` անտեսելով, որ Ադրբեջանի կողմից շրջափակման մեջ և ագրեսիայի սպառնալիքի պայմաններում գտնվող Արցախի բնակչության համար նման մայրուղին կյանքի ճանապարհ է և իր հիմնարար իրավունքների իրացման ևս մեկ հնարավորություն: Թե ինչու են Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավոր որոշել «ադրբեջանական ձևակերպումներով» համեմված հայտարարությամբ հանդես գալ, կարելի է կռահել, առավել ևս եթե հաշվի առնենք եվրոպական միջխորհրդարանական համագործակցության ձևաչափերում Ադրբեջանի խավիարային դիվանագիտության պրակտիկան և հայտարարության որոշ հեղինակների (օրինակ` Տրայան Բեսեսկուի) ավելի վաղ արտահայտած բացահայտ ադրբեջանամետ հայտարարությունները: Հայկական կողմն արդեն իսկ արձագանքել է Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավորի հայտարարությանը: Հայաստան-Եվրամիություն (ԵՄ) խորհրդարանական գործընկերության կոմիտեի անդամները հայտարարություն են տարածել` խոր մտահոգություն հայտնելով հունիսի 10-ին արված հայտարարության վերաբերյալ, մանրամասն անդրադառնալով դրա բովանդակությանը և հեղինակների գործելաոճի անընդունելիությանը: Նշված է նաև, որ ԵՄ-Հայաստան խորհրդարանական գործընկերության կոմիտեում Հայաստանի պատվիրակությունն իրեն իրավունք է վերապահում վերագնահատել և վերանայել իր հետագա փոխգործակցությունը տիկին Մարինա Կալյուրանդիի, պարոն Տրայան Բեսեսկուի և տիկին Զելյանա Զովկոյի հետ` իրենց ներկա կարգավիճակում: Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի խմբակցությունները ևս համատեղ հայտարարություն են տարածել՝ ընդգծելով, որ «Եվրախորհրդարանի երեք պատգամավորների վերոհիշյալ հայտարարությունը խիստ սուբյեկտիվ և կողմնակալ է իր բնույթով, իսկ նման մոտեցումները, ինչպես ցույց է տվել փորձը, միշտ էլ բացասական ազդեցություն են թողել տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության պահպանմանն ուղղված ջանքերին, որոնց ուղղությամբ տարիներ շարունակ իրենց գործունեությունն են իրականացնում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները»: Հայաստանի և Արցախի խորհրդարանների հայտարարությունները և դրանցում առկա մտահոգությունները հիմնավոր են և բավական կարևոր է այս հարցում դրսևորել հետևողականություն` հասնելով հունիսի 10-ի հակասական հայտարարության բոլոր կամ առնվազն որոշ հեղինակների հեռացման նրանց զբաղեցրած պաշտոններից: Եթե ամփոփենք Եվրախորհրդարանի 3 պատգամավորի համատեղ հայտարարության վերլուծությունը, կարող ենք նշել, որ այն իրավական կամ քաղաքական առումով լուրջ հետևանքներ չի կարող ստեղծել Ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման գործընթացի համար: Սակայն, միևնույն ժամանակ կարևոր է չթերագնահատել նաև այդ հայտարարությունը, քանզի այն հստակ ցուցիչ է, որ եվրոպական ուղղությամբ, հատկապես խորհրդարանական ձևաչափով, շատ անելիքներ ունենք: Անհրաժեշտ է հետևողական աշխատանք տանել եվրոպական և ընդհանրապես միջազգային գործընկերների հետ, որպեսզի բացառվեն նման միակողմանի նախաձեռնությունները, քանզի դրանք կարող են նպաստել Ադրբեջանի ռազմատենչ հռետորաբանությանն ու կեցվածքին` սպառնալիքներ ստեղծելով տարածաշրջանային անվտանգության համար:

14:46 - 13 հունիսի, 2020