ԵՄ - infocom.am

ԵՄ

Եվրոպական միությունը (ԵՄ) իրավունքի քաղաքական համայնք է, որի նպատակն է Եվրոպայի երկրների ու ժողովուրդների ինտեգրման ու կառավարման գործառույթի կազմակերպումը: Հիմնվել է 1993 թվականի նոյեմբերի 1-ին, բաղկացած է եվրոպական 27 երկրներից։ ԵՄ կառույցներն են Եվրոպական խորհրդարանը, Եվրամիության խորհուրդը, Եվրոպական խորհուրդ, Եվրոպական խորհուրդ, Եվրամիության Արդարադատության դատարանը, Հաշիվների դատարանը, Եվրոպական կենտրոնական բանկը։

Լիսաբոնյան համաձայնագրի ընդունմամբ՝ Եվրոպական արտաքին գործերի ծառայության պատասխանատվության տակ անցան Եվրոպական միությունը և իր քաղաքացիներին ներկայացնող 140 պատվիրակությունները և գրասենյակները:

Հայաստանում Եվրոպական միության դեսպանն ու ԵՄ պատվիրակության ղեկավարն է Ն.Գ. Անդրեա Վիկտորին։

Ովքեր են ռուսական գազի դիմաց ռուբլով վճարում, ովքեր՝ ոչ․ Politico

Եվրամիության մի շարք ընկերություններ Մոսկվայի կողմից ճնշման են ենթարկվում ռուսական գազի դիմաց ռուսական ռուբլով վճարելու առնչությամբ այն դեպքում, երբ Եվրահանձնաժողովի ուղեցույցը շփոթմունք է առաջացնում, գրում է Politico-ն, որի հոդվածը ներկայացնում ենք կրճատումներով․ «Վերջին ամիսներին ԵՄ էներգետիկ ընկերությունները փորձում են հասկանալ Բրյուսելի մշուշոտ, երբեմն էլ հակասական հայտարարություններն այն մասին, թե արդյոք ռուսական գազի դիմաց ռուբլով վճարումը ԵՄ պատժամիջոցների խախտում է։ Այս պահի դրությամբ ռուսական գազի մատակարարումները դադարեցվել են ԵՄ երեք երկրների համար այն պատճառով, որ նրանց էներգետիկ ընկերությունները հրաժարվել են կատարել Ռուսաստանի՝ մարտի 31-ին ընդունած որոշումը․ ըստ այդ որոշման՝ «ոչ բարեկամ երկրները» գազի դիմաց վճարումները պետք է իրականացնեն ռուսական «Գազպրոմբանկում» բացված երկու հաշիվներով, որոնցից մեկը պետք է լինի եվրոյով կամ դոլարով, մյուսը՝ ռուբլով, որպեսզի արտարժույթի փոխանակում իրականացվի։ Սակայն ավելի ու ավելի շատ էներգետիկ ընկերություններ են կամավոր կերպով վճարումներն իրականացնում ռուսական բանկի հաշիվների միջոցով։ Նրանք պնդում են, որ վճարումները չեն խախտում ԵՄ պատժամիջոցները։ ԵՄ երկրներին ուղարկված նախնական ուղեցույցում Եվրահանձնաժողովը զգուշացրել է, որ գազի դիմաց ռուբլով վճարումը «կհանգեցնի ԵՄ պատժամիջոցների խախտման»։ Սակայն ապրիլին հրապարակված ուղեցույցում նշվել է, որ ԵՄ պատժամիջոցները «չեն արգելում հաշիվներ բացել «Գազպրոմբանկում»»։ Իսկ ապրիլի վերջին թարմացված ուղեցույցում ոչ մի պարզաբանում չկա, թե արդյոք ռուբլով հաշիվները խախտում են ԵՄ պատժամիջոցները։ Մայիսի կեսերին ԵՄ դիվանագետների հետ հանդիպմանը Եվրահանձնաժողովի տնօրենության էներգետիկ հարցերով գլխավոր տնօրեն Դիտե Յուլ-Յորգենսենը ներկաներին ասել է, որ Եվրահանձնաժողովն ընկերություններին խորհուրդ է տալիս ռուբլով հաշիվներ չբացել, սակայն նա չի ասել, թե դա պատժամիջոցների խախտում է: Այդ մասին հայտնել են քննարկմանը լավատեղյակ երեք անձինք։ Ռուսական կառավարությունը հայտարարել է, որ արդեն այս շաբաթ հրապարակելու է օտարերկրյա ընկերությունների լիարժեք ցանկը, որոնք ռուբլով հաշիվներ են բացել «Գազպրոմբանկում»։ Իսկ մինչ այդ ներկայացնենք այն, ինչ հայտնի է այս պահի դրությամբ։ Ընկերություններ, որոնք մերժել են կատարել ռուսական պահանջը Լեհաստան, PGNiG: Ընկերությունը հրաժարվել է ռուբլով վճարումներ կատարել ապրիլի 12-ին։ Գազի մատակարարումները դադարեցվել են ապրիլի 27-ին։ Բուլղարիա, «Բուլղարգազ»։ Հրաժարվել է ռուբլով վճարել. մատակարարումները դադարեցվել են ապրիլի 27-ին։ Ֆինլանդիա, «Gasum»։ Ֆինլանդիայի կառավարությունը նույնպես մերժել է Ռուսաստանի պահանջը. մատակարարումները դադարեցվել են մայիսի 21-ին։ Ընկերություն, որը դեռ չի կողմնորոշվել Նիդերլանդներ, «GasTerra»։ Մասամբ պետական ընկերությունը հրաժարվել է մանրամասներ ներկայացնել «Գազպրոմի» հետ իր պայմանագրից, սակայն նշել է, որ պատժամիջոցների հարցում անհստակությունը «շատ է նյարդայնացնում»։ Մայիսի 24-ին «GasTerra»-ն Politico-ին ասել է, որ իրավիճակը դեռ պարզ չէ։ «Նիդերլանդները դիմել է Եվրահանձնաժողովին՝ խնդրելով հստակեցնել ուղեցույցը ռուբլով հաշիվների մասով»,- ասել է Նիդերլանդների էկոնոմիկայի նախարարության ներկայացուցիչը։ Ընկերություններ, որոնք շարունակում են վճարումները ռուսական «Գազպրոմբանկի» միջոցով Այս ընկերությունները շարունակում են ռուսական գազի դիմաց վճարել և ստանալ այն, սակայն «Գազպրոմի» հետ իրենց համաձայնագրի մանրամասները, օրինակ, թե արդյոք ռուբլով հաշիվներ են բացել, կարող են չհրապարակել։ Հունգարիա, MVM: «Մենք վճարում ենք եվրոյով, «Գազպրոմբանկը» եվրոն փոխանակում է, և այդ գումարը վճարվում է «Գազպրոմ էքսպորտին»,- ապրիլին 11-ին ասուլիսի ժամանակ ասել է Հունգարիայի արտգործնախարար Պետեր Սիյարտոն։ Գերմանիա, VNG: «Մենք կվճարենք գումարը, որը նախկինի պես արտահայտված կլինի եվրոյով, այն կփոխանցվի «Գազպրոմբանկի» հաշվին, […] որպեսզի մեր կողմից ապահովվի ժամանակին վճարումը մեր մատակարարին... Մենք նաև կարծում ենք, որ գումարը ռուբլով փոխանակելը դժվարություն չի առաջացնի․․․ հաշվի բացումը հարթ է ընթացել»,- ասել է ընկերությունը մայիսի 9-ին։ Գերմանիա, RWE։ «Մենք պատրաստ ենք եվրոյով վճարել և համապատասխան հաշիվ ենք բացել»,- ասել է ընկերությունը մայիսի 16-ին։ Գերմանիա, «Uniper»: ««Uniper»-ը հաշիվ է բացել «Գազպրոմբանկում» և կարգավորումներ իրականացրել՝ պայմանագրով նախատեսված եվրոյով վճարումներն այդ հաշվին փոխանցելու համար՝ վճարային նոր մեխանիզմի համաձայն»,- ասել է ընկերությունը մայիսի 18-ին։ Ֆրանսիա, «Engie»: ««Engie»-ն «Գազպրոմի» հետ բանակցություններ է վարում՝ ռուսական գազի մատակարարման դիմաց վճարման սխեմայի փոփոխման վերաբերյալ Ռուսաստանի պահանջի մասով։ Ընկերությունն անհրաժեշտ քայլեր է ձեռնարկել՝ պատրաստ լինելու կատարել իր վճարային պարտավորությունները,- ասել է ընկերությունը մայիսի 17-ին։ Իտալիա, «Eni»: ««Eni»-ն «Գազպրոմբանկում» երկու հաշիվների բացման ընթացքի մեջ է (մեկը՝ եվրոյով, մյուսը՝ ռուբլով)»,- հայտնել է ընկերությունը մայիսի 17-ին։ Ավստրիա, OMV: «Ներկա պահին մենք սկսել ենք պատժամիջոցներին համապատասխանող վճարման գործընթաց, որն ապահովում է գազի մատակարարման դիմաց ժամանակին կատարվող վճարումները»,- նշել է ընկերությունը մայիսի 20-ին։ Չեխիա, ČEZ: «Մենք եվրոյով վճարում ենք կատարել՝ Եվրահանձնաժողովի հանձնարարականին համապատասխան։ Մանրամասներ չենք հաղորդելու»,- ասել է ընկերությունը մայիսի 20-ին։ Սլովակիա, SPP: «Սլովակիան ապրիլյան վճարումներն իրականացրել է եվրոյով՝ գործող պայմանագրի համաձայն․․․ ԵՄ այն մոտեցման հիման վրա, որ նման վճարումը պատժամիջոցների խախտում կամ շրջանցում չէ»,- հայտարարել է երկրի էկոնոմիկայի նախարարությունը մայիսի 20-ին։ Սլովենիա, Geoplin: ««Geoplin»-ն իր ռուս գործընկերոջ հետ պայմանավորվել է վճարման ընթացակարգի մասին, որը համապատասխանում է պայմանագրին, ինչպես նաև ԵՄ ինստիտուտների միջոցներին և հանձնարարականներին»,- ընդգծել է ընկերությունը մայիսի 20-ին»։ Նորա Վանյան

12:16 - 27 մայիսի, 2022

ԵՄ առաջնորդը միջնորդում է խաղաղության համար՝ զոհաբերելով ճնշված կողմի իրավունքներն ու կարիքները․ Հայ Դատի գրասենյակ

ՀՅԴ Բյուրոյի Հայ Դատի կենտրոնական գրասենյակը տարածել է Հայ դատի Եվրոպայի գրասենյակի հայտարարությունը Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի՝ Բրյուսելում մայիսի 22-ին Ալիեւ-Փաշինյան հանդիպումից հետո արած հայտարարության վերաբերյալ։ Այն ներկայացնում ենք ստորեւ։ Որպես համաեվրոպական քաղաքացիական հասարակության համայնքային կազմակերպություն՝ ՀՅԴ Հայ դատի Եվրոպայի հանձնախումբը և ԵՄ երկրներում գործող Հայ դատի հանձնախմբերը, ներկայացնելով ԵՄ հայազգի քաղաքացիների զգալի մասը, իրենց խոր դժգոհությունն են հայտնում Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի վերջին հայտարարության առնչությամբ, որը հրապարակվել է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ 2022 թվականի մայիսի 22-ի եռակողմ հանդիպումից հետո։ Խաղաղությանն ուղղված միջնորդությունն անհրաժեշտ է և ողջունելի։ Այնուամենայնիվ, էական է ապահովել, որ խաղաղության բանակցությունները հիմնված լինեն արդարության վրա, այլ ոչ թե անկյուն մղելով երկու ավտորիտար ռեժիմների կողմից, ինչպիսիք են Ադրբեջանը և Թուրքիան, արատավոր ագրեսիայի զոհ դարձած կողմին։ Ի դեպ, Թուրքիան ջիհադիստ վարձկաններ էր տեղափոխել Լեռնային Ղարաբաղի բնիկ հայ բնակչության դեմ։ Անընդունելի է, որ ԵՄ առաջնորդը միջնորդի խաղաղության համար՝ զոհաբերելով ճնշված կողմի իրավունքներն ու կարիքները։ Ցավոք, նախագահ Միշելի վերջին հայտարարությունն արհամարհում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ ԵՄ-ի փաստաթղթավորված մոտեցումների հիմնական սկզբունքները և, ընդհանուր առմամբ, հակամարտության կարգավորման կարևոր հարցերում հաստատում է Ադրբեջանի դիրքորոշումը։ Շեղվելով ԵՄ-ի տասնամյակների մոտեցումներից, ինչպես նաև համապատասխան միջազգային բոլոր փաստաթղթերից՝ Շառլ Միշելը օգտագործում է «Ղարաբաղ» անորոշ ձևակերպումը «Լեռնային Ղարաբաղի» փոխարեն, որը որոշակի տարածք ունեցող քաղաքական միավոր է։ Այսպիսով, Եվրոպական խորհրդի նախագահը կրկնում է Ադրբեջանի նախագահի տեսակետը՝ ակնարկելով, որ Լեռնային Ղարաբաղը, որպես սուբյեկտ, գոյություն չունի, ինչն իր էությամբ ցեղասպանական մոտեցում է։ 2022 թվականի մարտին Եվրոպական խորհրդարանը ձայների ճնշող մեծամասնությամբ ընդունեց Լեռնային Ղարաբաղում հայկական կրոնական և մշակութային ժառանգության շարունակական ոչնչացման վերաբերյալ բանաձև՝ արձանագրելով, որ «հայկական մշակութային ժառանգության վերացումը հանդիսանում է համակարգված և պետական մակարդակով հովանովորվող հայատյացության, պատմական ռևիզիոնիզմի և հայերի նկատմամբ ատելության քաղաքականության ավելի լայն օրինաչափության մի մասը, որը խրախուսվում է Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից»: Միայն «Ղարաբաղ» տերմինի օգտագործումն ակնհայտորեն Լեռնային Ղարաբաղի բնիկ հայ բնակչության նկատմամբ ադրբեջանական շարունակվող էթնիկ զտումների և իր էությամբ ցեղասպանական քաղաքականության հերթական դրսևորումն է։ Սույնով պարոն Շառլ Միշելին հիշեցնում ենք, որ, իբրև Եվրոպական խորհրդի նախագահ, նրա միջնորդությունը պետք է հիմնվի հետևյալ փաստերի և հանգամանքների վրա. ԵՄ-ի և Հայաստանի միջև «Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը» (CEPA), որն ուժի մեջ է մտել 2021 թվականի մարտին, «ճանաչում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման անհրաժեշտությունը՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ ամրագրված նպատակների և սկզբունքների, և ԵԱՀԿ Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի հիման վրա, ներառյալ ժողովուրդների իրավահավասարության և ինքնորոշման իրավունքը»՝ որպես երեք հիմնական սկզբունքներից մեկը։ Բաքվի ցանկացած անմիջական վերահսկողություն Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ անխուսափելիորեն նշանակում է դրա հազարամյա բնիկ հայ բնակչության էթնիկ զտում։ Ուստի Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը, որը պետք է արտացոլվի Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության կամքի ժողովրդավարական արտահայտմամբ, առաջնային է բնակչության երկարաժամկետ ու կայուն անվտանգության ապահովման և հայրենիքում ապրելու իրավունքի երաշխավորման համար։ Տրանսպորտային/հաղորդակցական կապերի ապաշրջափակումը պետք է իրականացվի՝ հարգելով Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանությունը։ Նոր հակամարտության համար հիմքեր ստեղծելու ցանկացած հնարավոր ռիսկ պետք է բացառվի։ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանների սահմանազատումը եւ սահմանագծումը չեն կարող կատարվել ուժի կիրառման հետևանքով և չպետք է իրականացվեն հապճեպ՝ առանց հաշվի առնելու դրա բոլոր հետևանքները։ Ադրբեջանը պետք է անհապաղ դադարեցնի հայատյացության պետական քաղաքականության բոլոր դրսևորումները։ Հետևելով Եվրոպական խորհրդարանի, ինչպես նաև ԵՄ մի շարք անդամ երկրների խորհրդարանների բանաձևերին՝ Ադրբեջանը պետք է անհապաղ և անվերապահորեն ազատ արձակի բոլոր հայ ռազմագերիներին։ ՀՅԴ Հայ դատի Եվրոպայի գրասենյակը ՀՀ կառավարությունից է նաև ակնկալում, որ բանակցությունների ընթացքում այն պնդի վերոնշյալ բոլոր կետերը։

16:24 - 26 մայիսի, 2022