ԵՄ - infocom.am

ԵՄ

Եվրոպական միությունը (ԵՄ) իրավունքի քաղաքական համայնք է, որի նպատակն է Եվրոպայի երկրների ու ժողովուրդների ինտեգրման ու կառավարման գործառույթի կազմակերպումը: Հիմնվել է 1993 թվականի նոյեմբերի 1-ին, բաղկացած է եվրոպական 27 երկրներից։ ԵՄ կառույցներն են Եվրոպական խորհրդարանը, Եվրամիության խորհուրդը, Եվրոպական խորհուրդ, Եվրոպական խորհուրդ, Եվրամիության Արդարադատության դատարանը, Հաշիվների դատարանը, Եվրոպական կենտրոնական բանկը։

Լիսաբոնյան համաձայնագրի ընդունմամբ՝ Եվրոպական արտաքին գործերի ծառայության պատասխանատվության տակ անցան Եվրոպական միությունը և իր քաղաքացիներին ներկայացնող 140 պատվիրակությունները և գրասենյակները:

Հայաստանում Եվրոպական միության դեսպանն ու ԵՄ պատվիրակության ղեկավարն է Ն.Գ. Անդրեա Վիկտորին։

Ադրբեջանում Ռուսաստանի դեսպանի կարծիքով՝ «Զանգեզուրի միջանցքը» իրականություն կարող է դառնալ |hetq.am|

hetq.am: Ադրբեջանում Ռուսաստանի դեսպան Միխայիլ Բոչարնիկովը կարծում է, որ, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» ծրագիրը, որով Բաքուն Հայաստանի տարածքով անխափան կապ է ցանկանում ունենալ Նախիջևանի հետ, ունի բոլոր հիմքերն իրագործվելու։ «Ես կարծում եմ, որ այդ ուղղությունը ունի բոլոր հիմքերը իրագործվելու։ Ես չեմ տեսնում որևէ անլուծելի տարաձայնություն այս հարցով»,- ադրբեջանական haqqin.az լրատվամիջոցին տված հարցազրույցում հայտարարել է ռուսաստանցի դիվանագետը։ Նա հիշեցրել է, որ գոյություն ունի Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի փոխվարչապետների մակարդակով եռակողմ աշխատանքային խումբ, որը զբաղվում է այսպիսի հարցերով։ «Նրանք փաստացի հասել են ըմբռնման բարձր մակարդակի ինչպես գործարար շահերի տեսանկյունից, այնպես էլ այդ նախագծի իրագործման տեխնիկական նկատառումներից։ Այդ իսկ պատճառով ես կարծում եմ, որ դա լրիվ իրագործելի է, և հույս ունենք, որ այդ նույն տնտեսական նկատառումները կգերակշռեն»,- ընդգծել է Բոչարնիկովը։ Ռուսաստանցի դեսպանի խոսքով՝ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման հարցում կա երեք հիմնական գործոն. տնտեսական և տրանսպորտային կապերի վերականգնում, սահմանազատում և խաղաղության պայմանագրի կնքում։ «Կարծում եմ, որ դրանցից մեկով առաջընթացի բացակայությունը չպետք է արգելակի առաջընթացը մյուսներով»,- հավելել է նա։ Ընդ որում, նրա պնդմամբ՝ ի տարբերություն խաղաղության պայմանագրի և սահմանազատման, որոնք քաղաքական հարցեր են, կապերի վերականգնումը «մաքուր տնտեսական է»։ «Ես կարծում եմ, որ տնտեսությունն առաջին տեղում դնելը վատ չէր լինի»,- ասել է Բոչարնիկովը։ Ռուսաստանցի դեսպանն անդրադարձել է նաև հայ-ադրբեջանական սահմանին Եվրամիության դիտորդական առաքելության տեղակայմանը։ Ըստ նրա՝ Եվրամիության գործողություններն ուղղված են հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացից Ռուսաստանի դուրսմղմանը։ «Կարծում եմ, որ չպետք է խաբվել «քաղաքացիական առաքելություն» եզրույթով։ Դուք ինքներդ ասացիք, որ կան հիմքեր ենթադրելու, որ այն այդքան էլ քաղաքացիական չի լինի։ Ես լսել եմ, որ արդեն իսկ խոսակցություն է գնացել այն մասին, որ այդ առաքելության մեջ կներառվեն ֆրանսիացի ժանդարմներ»,- հայտարարել է Բոչարնիկովը։ Հիշեցնենք, որ հունվարի 23-ին Եվրոպական միության արտաքին գործերի նախարարները հաստատել էին Հայաստան քաղաքացիական առաքելություն ուղարկելու որոշումը՝ Հարավային Կովկասում կարգավորմանն աջակցելու նպատակով։ ԵՄ արտաքին քաղաքական ծառայության ղեկավար Ժոզեպ Բորելը հայտարարել էր, որ ԵՄ առաքելության ստեղծմամբ Հարավային Կովկասում Եվրամիության ջանքերի նոր փուլ է մեկնարկում։ Ըստ ռուսաստանցի դեսպանի՝ «այս առաքելությունը հանդիսանում է անվտանգության և պաշտպանության ոլորտում Եվրամիության ընդհանուր քաղաքականության ուղեկիցը, այլ ոչ թե քաղաքացիական ոլորտի»։ «Հնարավոր ռազմական բաղադրիչներով ինչ-որ ներկայության վերաճելու հնարավորությունը, հնարավոր սցենարը, որ այդ առաքելությունը կսկսի նայել Ղարաբաղի տարածքին, ինչը նրա մանդատի խախտում կլիներ, ստիպում են ասել, որ ռիսկեր կան»,- ասում է Ադրբեջանում Ռուսաստանի դեսպանը։ Ըստ նրա՝ եթե եվրոպական առաքելությունը փորձեր անի Ղարաբաղում ներկայություն ունենալու, ապա դա կարող է խնդիրներ առաջացնել խաղաղապահների ու սահմանապահների համար, որոնք գտնվում են տարածաշրջանում։ «Այդպիսի խնդիրները ռիսկ են ողջ տարածաշրջանում անվտանգության համար, ամբողջ Հարավային Կովկասում։ Մեզ, բաղկացուցիչ մասերին, այս տարածաշրջանի բնակիչներին հարկավոր չեն ոչ տարածաշրջանային ուժեր, որպեսզի լուծեն այստեղ մեր խնդիրները»,- նշում է Բոչարնիկովը։ Ռուսաստանցի դիվանագետը նաև նշել է, որ Հարավային Կովկասում ոչ տարածաշրջանային գործոնի առկայության հիմքեր չկան։ «Եվ Եվրամիությունը ամեն ինչ տանում է հենց դրան։ Ընդ որում, դա շատ անշնորհք ձևով է անում, առանց Ադրբեջանի հետ համաձայնության։ Իհարկե, Եվրամիությունն այս հարցում հանդես է գալիս որպես Միացյալ Նահանգների և ՆԱՏՕ-ի ուղղակի կցորդի, որոնք ԱՊՀ տարածքը դիտարկում են որպես Ռուսաստանին հակազդման գոտի և փաստացի փորձում են այստեղ՝ այս տարածաշրջանային իրավիճակում աշխարհաքաղաքական բաղադրիչ բերել»,- հայտարարել է նա։ Հունվարի 26-ին էլ Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն հայտարարություն էր տարածել՝ Հայաստանին մեղադրելով Եվրամիության օգտին ընտրություն կատարելու մեջ։ «Արձանագրում ենք, որ Երևանում, տրամաբանական ավարտին չհասցնելով ՀԱՊԿ առաքելություն ուղարկելու աշխատանքները, նախընտրել են ԵՄ-ն»,- ասված էր հաղորդագրության մեջ։

16:05 - 09 փետրվարի, 2023

ԵՄ դիտորդների թվում կլինեն ֆրանսիացի ժանդարմներ․ Եվրախորհրդարանի ֆրանսիացի պատգամավոր |civilnet.am|

civilnet.am: Եվրախորհրդարանի ֆրանսիացի պատգամավոր, Ֆրանսիայի՝ Եվրոպական հարցերի նախկին նախարար Նատալի Լուազոն ՍիվիլՆեթի հետ զրույցում անդրադարձել է հայ-ադրբեջանական սահմանի հայկական կողմում երկու տարով ԵՄ քաղաքացիական առաքելություն տեղակայելու վերաբերյալ Բրյուսելի որոշմանը։ Լուազոն խոսել է նաև ԵՄ առաքելությունում և ընդհանրապես խաղաղության գործընթացում Ֆրանսիայի դերի մասին։ – Եվրախորհրդարանն ընդունեց բանաձև, որը կոչ էր անում ոչ միայն բացել Լաչինի միջանցքը, այլև միջազգային կազմակերպությունների, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ-ին կամ ԵՄ փաստահավաք առաքելություններին մուտք ապահովել Լեռնային Ղարաբաղ: Միջազգային ճգնաժամային խումբը անցյալ շաբաթ հրապարակեց զեկույց, որտեղ նշվում էր, որ ձեզ և ձեր գործընկերներին այդ որոշումը հեշտ չի տրվել, եղել է դիմադրություն․ ԵՄ-ում ոմանք ցանկանում էին կենտրոնանալ Ուկրաինայի վրա, մյուսներն անհանգստանում էին, որ նման բանաձևերը կարող են վտանգել Ադրբեջանի հետ կարևոր էներգետիկ գործարքները: Կպատմե՞ք, թե ինչ պահանջվեց այս բանաձևի ընդունման համար։ – Մեր բանաձևը լայն աջակցություն ստացավ և ընդունվեց Եվրախորհրդարանի կողմից՝ ցույց տալով Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքում Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության դեմ իրականացվող շրջափակումը դատապարտող զորեղ կոնսենսուս։ Մենք փաստերով և հստակ վերլուծությամբ ներկայացրեցինք, թե ինչ է կատարվում. չափազանց երկար ժամանակ է, ինչ միայն Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն մուտք ունի Լեռնային Ղարաբաղ: Մենք ակնկալում ենք, որ այնտեղ ներկա կլինեն ՄԱԿ-ի գործակալությունները, հատկապես հիմա: Չափազանց երկար ժամանակ ԵՄ-ն իրեն հեռու է պահել հակամարտությունից: Այժմ, երբ հումանիտար ճգնաժամ է, և Ռուսաստանը բավարար պաշտպանություն չի ցուցաբերում Լեռնային Ղարաբաղի բնակչությանը, ԵՄ-ն և ԵԱՀԿ-ն պետք է ավելին անեն։ – Բանաձևը նաև դատապարտում էր ռուս խաղաղապահների ակնհայտ անգործությունը։ Անշուշտ, ԵՄ-ն շատ հստակ դիրքորոշում է որդեգրել անցյալ փետրվարին Ուկրաինա Ռուսաստանի լայնամասշտաբ ներխուժման առնչությամբ, և նրա հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ ամենացածր մակարդակի վրա են: Այնուամենայնիվ, կարելի՞ է արդյոք ասել, որ Բրյուսելում ըմբռնում կա, որ Հայաստանն անհանգստացած է ԵՄ-Ռուսաստան հարաբերությունների վատթարացմամբ և դրա հնարավոր բացասական ազդեցությամբ Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության վրա, ինչը նրանց համար կարող է հանգեցնել անվտանգության ռիսկերի: – Մենք նայում ենք փաստերին և լսում հայտարարությունները։ Փաստն այն է, որ չնայած ռուս «խաղաղապահների» առկայությանը, շրջափակումը շարունակվում է ավելի քան 50 օր։ Եթե Մոսկվան ցանկանար կասեցնել այն, նա դա արդեն արած կլիներ։ 2020-ի նոյեմբերի 9-ին Ռուսաստանն էր պարտավորություններ ստանձնել Լեռնային Ղարաբաղի և Լաչինի միջանցքում երթևեկության վերաբերյալ, այլ ոչ թե ԵՄ-ն։ Ուզում եմ հիշեցնել, որ այս պարտավորությունը ճանաչվել է ԵՄ-ի կողմից և հիշատակվել անցյալ հոկտեմբերին Պրահայում կայացած քառակողմ հանդիպման ժամանակ։ Ռուսաստանի անգործությունը չի վնասում ԵՄ-ին։ Այն վնասում է հայ ժողովրդին։ Մենք լսում ենք Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովի թերահավատությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ԵՄ կողմից գործադրվող ջանքերի նկատմամբ։ Բայց մենք նաև տեսնում ենք, որ նա Լեռնային Ղարաբաղի հարցում Ադրբեջանի կողմն է բռնում: Եթե ունես նման ընկերներ, թշնամիների կարիք չունես: – Բացի ԵՄ-Հայաստան հարաբերություններից, ձեր հայրենի Ֆրանսիան բազմիցս բարձրաձայնել է Հայաստանի անվտանգության մարտահրավերների մասին: Ֆրանսիայի խորհրդարանը նույնպես աջակցել է Հայաստանին և Արցախին։ Կցանկանայի՞ք, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ավանդական բանակցային ձևաչափի՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող Ֆրանսիան է՛լ ավելի շատ ջանք, ռեսուրսներ և ժամանակ ներդնի կողմերի միջև միջնորդության համար: – Դուք իրավացիորեն եք ընդգծում, որ Ֆրանսիան Հայաստանի մասին հոգ տանող ամենաակտիվ երկիրն է։ Հարցն այն է, թե ո՞րն է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև միջնորդության լավագույն ձևաչափը: Ճիշտն ասած, ես ագնոստիկ եմ։ Անկախ նրանից՝ կատուն սև է, թե սպիտակ, քանի դեռ այն մուկ է բռնում, լավ է։ Ես այս պահին մեծ դինամիկա չեմ տեսնում Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափում, հավանաբար Ռուսաստանի աճող մեկուսացման պատճառով։ Ես ողջունում եմ առաջընթացը, որը ձեռք է բերվել անցած հոկտեմբերին Պրահայում Ադրբեջանի նախագահի, Հայաստանի վարչապետի, Եվրոպական խորհրդի և Ֆրանսիայի նախագահներ Շառլ Միշելի և Էմանուել Մակրոնի միջև քառակողմ հանդիպման ընթացքում՝ Ֆրանսիայի ուժեղ ներդրմամբ։ Հենց այդ ժամանակ էլ համաձայնեցվեց առաքելություն ուղարկել Հայաստանի և Ադրբեջանի սահման։ Այն այժմ ընդլայնվել և երկարացվել է, և ես կարծում եմ, որ դա շատ դրական զարգացում է։ Ուստի, ըստ իս, այս քառակողմ ձևաչափը տեղին է։ – ԵՄ-ի բանաձևը, Ֆրանսիայի խորհրդարանի նախագահ Բրաուն-Պիվեի այցը, եվրոպացի առաջնորդների բազմաթիվ հեռախոսազանգերը․․․ բոլորը կոչ են անում վերացնել Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակումը։ Չնայած դրան, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հունվարին պետական հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում հայտարարեց, որ, մեջբերեմ, ինքն այդ զանգերին պատասխանում է քաղաքավարությունից ելնելով։ Անկասկած, այս հայտարարություններն ու բանաձևերը կարևոր են և մեծապես գնահատվում են Հայաստանի կողմից։ Բայց մտահոգություններ կան, որ հայտարարություններն ու բանաձևերն ազդեցություն չեն ունենում։ Կա՞ որևէ լրացուցիչ բան, որը դուք կցանկանայիք տեսնել՝ շրջափակումը վերացնելու համար Բաքվի վրա ճնշում գործադրելու մասով: – Իմ առաջին արձագանքը կլինի պնդել, որ բանակցություններ չեն կարող լինել, քանի դեռ Լաչինի միջանցքը արգելափակված է։ Ես նաև կցանկանայի տեսնել փաստահավաք առաքելություն, որը շտապ կուղարկվի միջանցք: Սա կլինի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի դերը՝ գնալ, տեսնել և բարձրաձայնել: Այդ դեպքում չպետք է հրաժարվել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում բանաձևի ընդունման հեռանկարից։ – Եվրամիությունը Հայաստանի սահմանամերձ շրջաններում առաքելություն տեղակայելու շատ կարևոր որոշում է կայացրել։ Հույս կա, որ նրանց ներկայությունը ապագայում կկանխի Հայաստանի վրա Ադրբեջանի կողմից ցանկացած հարձակում։ Սահմանի հայկական կողմում քաղաքացիական առաքելություն տեղակայվել էր անցյալ տարվա հոկտեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին: Կարո՞ղ եք մի փոքր խոսել այս առաքելության մեջ Ֆրանսիայի ներգրավվածության և ներդրման մասին: – Ես վճռականորեն աջակցում եմ այս նոր առաքելությանը` ավելի լայն շրջանակներով և չափերով: Ուրախ եմ, որ Ֆրանսիան առաքելությանը տրամադրելու է ութ ժանդարմ։ Առաքելությունը կգործի փետրվարի 20-ից, և ես այդ օրը ներկա կլինեմ Հայաստանում։ Ես ողջունում եմ առաքելությանը Հայաստանի աջակցությունը և համագործակցությունը։ Այն կլինի մեր աչքերն ու ականջները տեղում, և դրա առկայությունը պետք է զսպի նոր հարձակումները: Ես կարող եմ միայն հուսալ, որ Ադրբեջանը բարեխղճորեն կհամագործակցի առաքելության հետ: Շարունակությունը՝ civilnet.am-ում

14:22 - 08 փետրվարի, 2023