ԿԸՀ - infocom.am

ԿԸՀ

Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովն անկախ պետական մարմին է, որը կազմակերպում է Ազգային ժողովի եւ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունները, հանրաքվեները, ինչպես նաեւ վերահսկողություն է իրականացնում դրանց օրինականության նկատմամբ: Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը կազմված է յոթ անդամից: Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախագահին եւ մյուս անդամներին Ազգային ժողովի իրավասու մշտական հանձնաժողովի առաջարկությամբ ընտրում է Ազգային ժողովը` պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդով, վեց տարի ժամկետով:

Նույն անձը չի կարող ավելի քան երկու անգամ անընդմեջ ընտրվել Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի անդամ, ներառյալ հանձնաժողովի նախագահ: ԿԸՀ նախագահ՝ Տիգրան Մուկուչյան։ ԿԸՀ նախագահի տեղակալ՝ Լաուրա Գալստյան։ ԿԸՀ քարտուղար՝ Արմեն Սմբատյան։ ԿԸՀ անդամներ՝ Գեորգի Մարտիրոսյան, Սիլվա Մարկոսյան, Նունե Հովհաննիսյան, Սեյրան Շահսուվարյան։

ԿԸՀ-ն մինչ Երևանի ավագանու ընտրությունների քվեարկության օրը 101 դիմում- գրություն է ստացել |armenpress.am|

armenpress.am: Երևանի ավագանու 2023 թվականի սեպտեմբերի 17-ի ընտրությունների նշանակման օրից մինչ ընտրությունների օրը ԿԸՀ-ն ստացել է 101 դիմում-գրություն, որոնք առնչվել են Երևանի ավագանու ընտրություններին: Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովում կայացած ասուլիսի ժամանակ այս մասին հայտնեց ԿԸՀ իրավաբանական վարչության պետ Լիլիա Հակոբյանը։ «Նշված դիմումներից թվով 14-ը կուսակցությունների և կուսակցությունների դաշինքի կողմից ներկայացված ընտրական ցուցակները գրանցելու պահանջով դիմումներն են: Բոլոր դիմումները բավարարվել են, և այսօր Երևանի ավագանու ընտրություններին մասնակցում են թվով 13 կուսակցություն և մեկ կուսակցությունների դաշինք: Թվով 45 դիմումներ վերաբերել են հավատարմագրման գործընթացին, որոնցից 40-ը ներկայացվել է տեղական ԶԼՄ-ների կողմից, և թվով 5 դիմումները վերաբերել են դիտորդական առաքելություն իրականացնելու համար հասարակական կազմակերպությունների հավատարմագրմանը: Դրանցից երեքը տեղական կազմակերպություններից են ներկայացվել, իսկ երկուսը՝ միջազգային կազմակերպություններից: Որևէ դիմում չի մերժվել: Բոլոր դիմումատուների դիմումները բավարարվել են, և բոլոր ԶԼՄ-ներն ու կազմակերպությունները հավատարմագրվել են»,- նշեց նա: Թվով 6 դիմում է ներկայացվել ինքնաբացարկի վերաբերյալ: Դրանք ներկայացվել են կուսակցությունների կամ կուսակցությունների դաշինքի ընտրական ցուցակում ընդգրկված թեկնածուների կողմից: Ընդ որում՝ մեկը ներկայացվել է մինչև գրանցում իրականացնելը, հետևաբար այդ կուսակցության ցուցակը գրանցվել է առանց այդ թեկնածուի տվյալների: Հինգ դիմումներ ներկայացվել են հետագայում, երբ կուսակցություններն ու կուսակցությունների դաշինքն արդեն գրանցված են եղել: Բոլոր դիմումները բավարարվել են: Այդ թեկնածուների տվյալները հանվել են կուսակցության կամ դաշինքի ընտրական ցուցակից: «Թվով 12 դիմում հանդիսացել են տեղեկատվության հարցում, որոնց մեծ մասը առնչվել է իրականում ընտրողների ցուցակներին, թե որտեղ պետք է քվեարկեն, քանի որ փոխել են գրանցման վայրը: Հետաքրքրվում էին, թե արդյոք նոր հասցեն ընդգրկվել է ընտրացուցակներում: Նման հարցումները վերահասցեագրում ենք ՀՀ ոստիկանություն: Հարցումներին առնչվող տեղեկատվության մի մասը վերաբերել էր նրան, թե ինչպես են բաշվում վահանակները, որոնք տրամադրվում են նախընտրական նյութերի քարոզչական պաստառների փակցման համար և դրանց վերաբերյալ նույնպես տրամադրվել է տեղեկատվություն: Մի մասն էլ վերաբերում էին ընտրատարածքային ընտրական հանձնաժողովների աշխատանքներին, նրանց կազմերին, գտնվելու վայրերին»,- մանրամասնել է Հակոբյանը: Ստացվել է թվով 18 դիմում, որոնցից 7-ը ներկայացվել է ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների և կուսակցությունների դաշինքի կամ նրանց լիազոր ներկայացուցիչների կամ նրանց ցուցակում ընդգրկված թեկնածուների կողմից: Թվով 6 դիմում ներկայացվել է Երևանի ավագանու ընտրություններին համատեղ դիտորդական առաքելություն իրականացնող ՀԿ-ների կողմից, և թվով հինգ դիմում ներկայացվել է քաղաքացիների կողմից: «Մեկ դիմումով նշվում էր, որ անհայտ անձինք են գրանցվել մի հասցեում և, քանի որ ընտրողների ցուցակներով զբաղվում է ոստիկանությունը, ապա նրան է հասցեագրվել այդ դիմումը: Մեկ դիմումով պահանջվում էր պարզաբանել, թե արդյոք օրենքին համապատասխան են իրականացվել նախընտրական հիմնադրամներից կատարվող ծախսերը: Այդ հարցն առաջացել էր կուսակցությունների և դաշինքի կողմից տրամադրված հայտարարագրերը հրապարակելուց հետո: ԿԸՀ-ն միջոցներ է ձեռնարկել և առկա տեղեկատվությունն այդ կապակցությամբ ներկայացրել է, ընդ որում՝ մատնանշվել է, որ խախտում առկա չի եղել: Մնացած դիմումներն առնչվել են նախընտրական քարոզչության սահմանած կարգի պահպանությանը, որոնց դեպքում նյութերը կամ ուղարկվել են իրավապահ մարմիններին, կամ մյուս դեպքերում ԿԸՀ-ն ձեռնարկել է օպերատիվ միջոցներ՝ պարզելու ներկայացված հանգամանքները, թե արդյոք առկա են խախտումներ: Եղել է իրավիճակ, երբ ԿԸՀ-ն արձանագրել է խախտում, սակայն միջոցներ ձեռնարկելու պահին խախտումը արդեն վերացված է եղել, ուստի դրա վերաբերյալ դիմումատուն իրազեկվել է»,- ասաց նա: Հակոբյանը հավելեց՝ եղել են դեպքեր, երբ ԿԸՀ-ն ստացել է դիմում այն հանգամանքների առնչությամբ, որոնց վերաբերյալ արդեն նյութեր է ուղարկած եղել իրավապահ մարմիններին: ԿԸՀ էլեկտրոնային հասցեին ևս դիմումատուները ուղարկում են նամակներ, որոնց վերաբերյալ կատարվում է ուսումնասիրություն, և պատասխանները տրվում են դիմումատուներին: Դրա վերաբերյալ ԿԸՀ պաշտոնական կայքում կա համապատասխան հրապարակում: Այս ժամանակահատվածում եղել է 14 նամակ, որոնցում բարձրաձայնված հարցերը և դրանց վերաբերող պատասխանները հրապարակված են ԿԸՀ կայքում: Քվեարկության նախորդ օրը, Ընտրական օրենսգրքին համապատասխան, ընտրական հանձնաժողովներն իրականացրել են հերթապահություն 09:00-ից մինչև 21:00-ն: Այդ ընթացքում ընտրական գործընթացի մասնակիցները, քաղաքացիները կարող էին դիմում ներկայացնել հանձնաժողովներ: Այսօր՝ քվեարկության օրը, ԿԸՀ-ում արդեն իսկ մուտքագրվել է մեկ հարցում էլեկտրոնային հարցումների միասնական հարթակի միջոցով, և մեկ դիմում ստացվել է ԿԸՀ էլեկտրոնային հասցեին: Հակոբյանը պարզաբանեց՝ այս դիմումը և հարցումը գտնվում են քննարկման փուլում: Քվեարկության օրը ԿԸՀ-ում գործում է իրավիճակային վերլուծության կենտրոն, որն ուսումնասիրում է ԶԼՄ-ներով ներկայացվող տեղեկությունները և ըստ անհրաժեշտության՝ ձեռնարկում է օրենքով սահմանված միջոցներ: ԿԸՀ կայքում զետեղված են նաև թեժ գծի հեռախոսահամարները, որոնց միջոցով կարելի է կապ հաստատել իրավիճակային վերլուծության կենտրոնի հետ և բարձրաձայնել քվեարկությանը կամ ընտրություններին առնչվող խնդիրները: Քվեարկությանը օրը ժամը 08:00-ից մինչև 22:00-ն քաղաքացիները կարող են դիմում ներկայացնել ԿԸՀ:

11:43 - 17 սեպտեմբերի, 2023

Երևանի ավագանու ընտրությունների քարոզարշավը սկսվում է օգոստոսի 23-ին, ավարտվում՝ սեպտեմբերի 15-ին. ԿԸՀ

Ընտրական օրենսգրքի 19-րդ հոդվածի կարգավորումների համաձայն՝ նախընտրական քարոզչության ժամանակահատվածը սկսվում է 2023 թվականի օգոստոսի 23-ին և ավարտվում 2023 թվականի սեպտեմբերի 15-ին՝ ժամը 24։00-ին: Այս մասին հայտնում են ԿԸՀ-ից։ Այս ժամանակահատվածում նախընտրական քարոզչությունը պետք է իրականացվի Ընտրական օրենսգրքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգի պահպանմամբ։ Թեկնածու հանդիսացող պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների աշխատակիցներն ու պաշտոնատար անձինք, բացառությամբ քաղաքական, վարչական և հայեցողական պաշտոն զբաղեցնողների, 2023 թվականի օգոստոսի 23-ից մինչև 2023 թվականի սեպտեմբերի 17-ն օրենքի ուժով ազատվում են իրենց ծառայողական պարտականությունների կատարումից: Նախընտրական քարոզչության ժամանակ, ինչպես նաև քվեարկության նախորդ և քվեարկության օրը թեկնածուներին, ընտրություններին մասնակցող կուսակցություններին արգելվում է անձամբ կամ նրանց անունից կամ որևէ այլ եղանակով ընտրողներին անհատույց կամ արտոնյալ պայմաններով տալ (խոստանալ) դրամ, սննդամթերք, արժեթղթեր, ապրանքներ կամ մատուցել (խոստանալ) ծառայություններ: Այն բարեգործական կազմակերպությունները, որոնց անվանումները կարող են նմանեցվել (ասոցացվել) ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների անվանումներին, թեկնածուների անուններին, նախընտրական քարոզչության ժամանակ բարեգործություն չեն կարող իրականացնել այն համայնքներում, որտեղ անցկացվում են ընտրություններ, որոնց մասնակցում են այդ թեկնածուները, կուսակցությունները կամ նրանց առաջադրած թեկնածուները: Այն կազմակերպությունները, որոնց անվանումները կարող են ասոցացվել ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների անվանումների հետ, կամ որոնք ղեկավարվում են կուսակցությունների կողմից, ընտրությունների նշանակման մասին որոշումն ուժի մեջ մտնելու օրվանից մինչև ընտրությունների արդյունքների ամփոփումն ընկած ժամանակահատվածում չեն կարող բարեգործություն իրականացնել այն համայնքներում, որտեղ անցկացվում են ընտրություններ։ Կազմակերպությունը համարվում է կուսակցության կողմից ղեկավարվող, եթե կազմակերպության ղեկավար մարմնի անդամներն ամբողջությամբ կամ մասամբ համընկնում են կուսակցության մշտապես գործող ղեկավար մարմնի անդամների հետ։ Նշված արգելքը տարածվում է նաև այն կազմակերպությունների վրա, որոնց հիմնադիրը (հիմնադիրները) կամ ղեկավարը ընտրություններում առաջադրվել է որպես թեկնածու։ Հանրության համար տեսանելի քարոզչական պաստառ, քարոզչական տպագիր և այլ նյութեր կարող են փակցվել միայն` 1) հատուկ այդ նպատակով առանձնացված տեղերում, վճարովի գովազդային վահանակներում, ընտրական շտաբների վրա. 2) ֆիզիկական անձանց համաձայնությամբ` նրանց պատկանող կամ նրանց տիրապետման ներքո գտնվող շենքերի, շինությունների (բացառությամբ պետական և համայնքային սեփականություն հանդիսացող շենքերի, հանրակրթական դպրոցների, բազմաբնակարան կամ ստորաբաժանված շենքերի, հասարակական սննդի կամ առևտրի օբյեկտների), տրանսպորտային միջոցների (բացառությամբ հասարակական տրանսպորտի և տաքսու) վրա կամ դրանց ներսում: Բազմաբնակարան կամ ստորաբաժանված շենքերի վրա քարոզչական պաստառ, քարոզչական տպագիր և այլ նյութեր կարող են տեղադրվել միայն ֆիզիկական անձի սեփականությունը հանդիսացող տարածքում (այդ թվում` պատշգամբներում, պատուհանների վրա և այլն) կամ արտաքին պատերին տեղադրված վճարովի գովազդային վահանակների վրա: Քարոզչական պաստառ, քարոզչական տպագիր և այլ նյութեր կարող են առանց սահմանափակման փակցվել կամ օգտագործվել նախընտրական ժողովներ, ընտրողների հետ հանդիպումներ և նախընտրական քարոզչության հետ կապված այլ միջոցառումներ անցկացնելու ժամանակ` այդ միջոցառումների անցկացման վայրում: Այդ միջոցառումների ժամանակ փակցված քարոզչական պաստառը, քարոզչական տպագիր և այլ նյութերը միջոցառման ավարտից հետո հանվում են համապատասխան թեկնածուի, ընտրություններին մասնակցող կուսակցության կողմից: Նախընտրական քարոզչություն իրականացնելու իրավունք ունեցող ֆիզիկական անձինք առանց սահմանափակման կարող են կրել քարոզչական նյութեր: Արտաքին գովազդային վահանակները տնօրինող կազմակերպությունները հինգ քառակուսի մետրը գերազանցող մակերեսով, ինչպես նաև մետրոպոլիտենի տարածքում, հասարակական տրանսպորտի կանգառներում և վերելակներում տեղակայված վահանակներում քարոզչական պաստառ, քարոզչական տպագիր և այլ նյութեր փակցնելու իրավունքն ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների միջև բաշխվել են Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի 19.08.2023թ. N 46-Ա որոշմամբ: Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի որոշման հիման վրա ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունն արտաքին գովազդային վահանակը տնօրինող կազմակերպության հետ կնքում է պայմանագիր` քարոզչական պաստառ, քարոզչական տպագիր և այլ նյութ փակցնելու համար: Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո` եռօրյա ժամկետում, ընտրություններին մասնակցող կուսակցության կողմից պայմանագիր չկնքվելու դեպքում գովազդային վահանակը տնօրինողն ազատ է կնքելու այլ պայմանագիր՝ այդ վահանակն այլ նպատակներով օգտագործելու: Հինգ քառակուսի մետրը գերազանցող մակերեսով, ինչպես նաև մետրոպոլիտենի տարածքում, հասարակական տրանսպորտի կանգառներում և վերելակներում տեղակայված քարոզչական պաստառը կարող է փակցվել միայն Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի կողմից նախապես բաշխված արտաքին գովազդային վահանակում: Նախապես չբաշխված արտաքին գովազդային վահանակում փակցրած քարոզչական պաստառները, քարոզչական տպագիր և այլ նյութերը պետք է հանվեն։ Արգելվում են քարոզչական պաստառները, քարոզչական տպագիր և այլ նյութերը պոկելը, պատռելը, դրանց վրա գրառումներ կատարելը կամ որևէ այլ եղանակով վնասելը: Քարոզչական տպագիր նյութերը պետք է տեղեկություններ ներառեն պատվիրատուի, տպագրող կազմակերպության և տպաքանակի վերաբերյալ: Արգելվում է անանուն քարոզչական տպագիր նյութեր տարածելը: Քվեարկության և դրան նախորդող օրը քարոզչությունը հրապարակային ելույթների, հրապարակային միջոցառումների միջոցով, զանգվածային լրատվության միջոցներով, այդ թվում՝ կաբելային (մալուխային) ցանցով, արբանյակային կապով և վերգետնյա եթերային հեռարձակմամբ տեսալսողական մեդիածառայություն մատուցողների կողմից, ինչպես նաև համացանցում գովազդի միջոցով արգելվում է։ Արգելվում է նախընտրական քարոզչություն կազմակերպելը կամ կատարելը, ցանկացած բնույթի քարոզչական նյութ տարածելը, նախընտրական քարոզչության նպատակով ծառայողական պարտականությունների իրականացման համար տրամադրված ֆինանսական, տեղեկատվական միջոցները, տարածքները, տրանսպորտային և կապի միջոցները, նյութական ու մարդկային ռեսուրսները, բացառությամբ «Հատուկ պետական պաշտպանության ենթակա անձանց անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով պետական պահպանության ենթակա բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց նկատմամբ կիրառվող անվտանգության միջոցառումների, օգտագործելը` 1) հանրային ծառայության մեջ գտնվողներին, առողջապահական կամ բժշկական կազմակերպությունների, ուսումնական հաստատությունների, նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների աշխատողներին իրենց լիազորություններն իրականացնելիս կամ ի պաշտոնե հանդես գալիս. 2) պետական հիմնարկների կամ կազմակերպությունների, համայնքային հիմնարկների կամ կազմակերպությունների, կանոնադրական կապիտալում պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինների 20 և ավելի տոկոս մասնակցությամբ կազմակերպությունների աշխատակիցներին իրենց աշխատանքային պարտականությունները կատարելիս կամ ի պաշտոնե հանդես գալիս. 3) դատավորներին, դատախազներին, ոստիկանությունում, ազգային անվտանգության ծառայությունում, քրեակատարողական հիմնարկներում, դատական ակտերի հարկադիր կատարման ծառայությունում, պրոբացիոն ծառայությունում, փրկարար ծառայությունում ծառայողներին, զինծառայողներին, քննչական մարմիններում ինքնավար պաշտոն զբաղեցնող անձանց (քննչական մարմինների ղեկավարներ և ղեկավարների տեղակալներ, քննիչներ). 4) ընտրական հանձնաժողովների անդամներին. 5) բարեգործական և կրոնական կազմակերպություններին, միջազգային կազմակերպություններին. 6) օտարերկրյա քաղաքացիներին և կազմակերպություններին, քաղաքացիություն չունեցող անձանց, բացառությամբ այն դեպքերին, երբ նշված անձինք ունեն ընտրական իրավունք. 7) Մարդու իրավունքների պաշտպանին. 8) Կենտրոնական բանկի նախագահին և խորհրդի անդամներին. 9) Հաշվեքննիչ պալատի անդամներին. 10) Հեռուստատեսության և ռադիոյի հանձնաժողովի անդամներին. 11) ինքնավար մարմինների անդամներին. 12) Բարձրագույն դատական խորհրդի անդամներին. 13) Հանրապետության նախագահին․ 14) դիտորդական առաքելություն իրականացնելու համար հավատարմագրված կազմակերպություններին և դիտորդներին։ Ազգային ժողովի պատգամավորին և անմիջականորեն ընտրողների կողմից ընտրված համայնքների ղեկավարներին և ավագանու անդամներին չի արգելվում քարոզչություն կատարելը կամ քարոզչական նյութ տարածելը` բացառելով վարչական ռեսուրսների օգտագործումը: Հանրային ծառայության մեջ գտնվող թեկնածուները, ընտրություններին մասնակցող կուսակցության ընտրական ցուցակում ընդգրկված թեկնածուները նախընտրական քարոզչությունն իրականացնում են հետևյալ սահմանափակումների հաշվառմամբ. 1) արգելվում է թեկնածուին, ընտրություններին մասնակցող կուսակցությանը, կողմ կամ դեմ քվեարկելուն ուղղված ուղղակի կամ անուղղակի կոչերը պաշտոնեական լիազորություններն իրականացնելիս կամ պաշտոնեական դիրքի ցանկացած չարաշահումը՝ ընտրությունների ժամանակ առավելություն ստանալու համար. 2) արգելվում է նախընտրական քարոզչության նպատակով ծառայողական պարտականությունների իրականացման համար տրամադրված ֆինանսական, տեղեկատվական միջոցների, տարածքների, տրանսպորտային և կապի միջոցների, նյութական ու մարդկային ռեսուրսների օգտագործումը, բացառությամբ «Հատուկ պետական պաշտպանության ենթակա անձանց անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով պետական պահպանության ենթակա բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց նկատմամբ կիրառվող անվտանգության միջոցառումների։ Եթե իրականացվում է ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների ընտրական ցուցակում ընդգրկված հանրային ծառայության մեջ գտնվող թեկնածուի այլ գործունեության լուսաբանում, ապա վերգետնյա եթերային հեռարձակում իրականացնող զանգվածային լրատվության միջոցն այն հաշվի է առնում մյուս թեկնածուների, ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների գործունեությունը լուսաբանելիս` լուսաբանման հավասարության ոչ խտրական սկզբունքը պահպանելու համար:

19:27 - 22 օգոստոսի, 2023