Ինֆոքոմ

Գնաճը եվրոգոտում նոր ռեկորդ է սահմանել․ ինչո՞վ է դա պայմանավորված․ Reuters

Գնաճը եվրոգոտում նոր ռեկորդ է սահմանել․ ինչո՞վ է դա պայմանավորված․ Reuters

Գնաճը եվրոգոտում նոր ռեկորդ է սահմանել մայիսին։ Եվրոգոտու 19 երկրներում գնաճը ապրիլին 7,4% տոկոս է եղել, իսկ մայիսին հասել է 8,1%-ի՝ գերազանցելով 7,7% կանխատեսումները, գրում է Reuters-ը, որի հոդվածը ներկայացնում ենք կրճատումներով․ «Սա նշանակում է, որ դա արդեն կապված չէ պարզապես էներգակիրների գների աճի հետ։ «Գնաճի խնդիրը եվրոգոտում վատթարանում է։ Գների մասին այսօրվա տվյալները կրկին ավելացնում են Եվրոպական կենտրոնական բանկի (ԵԿԲ) վրա ճնշումը, որպեսզի այն դադարեցնի իր չափազանց մեղմ դրամավարկային քաղաքականությունը», - ասում է «Կոմերցբանկի» տնտեսագետ Քրիստոֆ Վայլը: Եվրոգոտու երկրների պետական պարտատոմսերի եկամտաբերությունն աճել է, քանի որ այս տվյալներն ուժեղացրել են այն ակնկալիքները, որ Եվրոպական կենտրոնական բանկը կարող է արագացնել իր քաղաքականության խստացումը։ Վերջին մեկ տարում գների կտրուկ աճ է գրանցվել ողջ Եվրոպայի տարածքում, սկզբից՝ համավարակից հետո մատակարարման շղթաների հետ կապված խնդիրների, հետո արդեն՝ Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինա ներխուժման պատճառով։ Գների արագ աճի այս ժամանակաշրջանն, ըստ էության, փոխարինելու է գալիս գնաճի գերցածր ցուցանիշները, որոնք գրանցվում էին նախորդ տասնամյակում։ Թեև գնաճն այս պահին քառակի գերազանցում է ԵԿԲ համար ցանկալի 2%-ը, բանկը պետք է ավելի շատ մտահոգվի բազային գների արագ աճով, քանի որ դա ցույց է տալիս, որ այն, ինչ կարճատև աճ էր թվում, այժմ սկսում է կայուն բնույթ կրել։ Հույս ունենալով զսպել արժեզրկումը, ԵԿԲ նախագահ Քրիստին Լագարդն ու գլխավոր տնտեսագետ Ֆիլիպ Լեյնն արդեն նախանշել են 25 բազիսային կետով ավանդային տոկոսադրույքի բարձրացումը․ այժմ այն կազմում է մինուս 0.5%։ Սակայն որոշ տնտեսագետներ կասկածում են, որ դա բավարար կլինի, հատկապես, որ բազային արժեզրկումը նվազման միտումներ չի գրանցում: Բանն այն է, որ, հենց էներգակիրների բարձր գները սկսում են անդրադառնալ տնտեսության վրա, արժեզրկումը սկսում է կայուն բնույթ կրել՝ ի վերջո ամրապնդվելով «գին-աշխատավարձ» պարույրի միջոցով։ Ահա թե ինչու են Ավստրիայի, Նիդերլանդների և Լատվիայի կենտրոնական բանկերն ասում, որ հուլիսին 50 բազիսաին կետով տոկոսադրույքի բարձրացումը պետք է բանակցությունների սեղանին լինի։ ԵԿԲ հաջորդ նիստը կայանալու է հունիսի 9-ին»: Նորա Վանյան
17:45 - 01 հունիսի, 2022
Ֆինլանդիան ու Շվեդիան կշարունակեն ՆԱՏՕ-ին անդամակցության շուրջ բանակցությունները Թուրքիայի հետ

Ֆինլանդիան ու Շվեդիան կշարունակեն ՆԱՏՕ-ին անդամակցության շուրջ բանակցությունները Թուրքիայի հետ

Ֆինլանդիան ու Շվեդիան հայտարարել են, որ շարունակելու են երկխոսությունը Թուրքիայի հետ՝ ՆԱՏՕ-ին սկանդինավյան այս երկրների անդամակցության շուրջ Անկարայի առարկությունների վերաբերյալ, գրում է Reuters-ը։ Երկու երկրներն էլ մայիսին ՆԱՏՕ-ին անդամակցության հայտ են ներկայացրել, սակայն բախվել են Թուրքիայի դիմադրությանը, որը նրանց մեղադրում է քուրդ զինյալների համար ապաստան լինելու համար և պահանջում, որպեսզի նրանք չեղարկեն Թուրքիային զենքի մատակարարման արգելքը։ «Շվեդիայի հետ միասին մենք կպատրաստվենք այն հարցերին, որոնք ունի Թուրքիան», - լրագրողներին ասել է Ֆինլանդիայի արտգործնախարար Պեկա Հաավիստոն։ ՆԱՏՕ-ի անդամ դառնալու համար անհրաժեշտ է դաշինքի բոլոր 30 անդամ երկրների համաձայնությունը։ Շվեդիայի վարչապետ Մագդալենա Անդերսոնն էլ հայտարարել է, որ մոտ ապագայում Թուրքիայի ներկայացուցիչների հետ կառուցողական հանդիպումներ է ակնկալում։ Նորա Վանյան
17:21 - 01 հունիսի, 2022
Զենքի մատակարարումն Ուկրաինային ավելացնում է Ռուսաստանի և ԱՄՆ բախման ռիսկերը․ ՌԴ ԱԳՆ

Զենքի մատակարարումն Ուկրաինային ավելացնում է Ռուսաստանի և ԱՄՆ բախման ռիսկերը․ ՌԴ ԱԳՆ

Զենքի ցանկացած մատակարարում Ուկրաինային, ինչպես էլ Վաշինգտոնը դրանք հիմնավորի, ավելացնում են Ռուսաստանի և  ԱՄՆ ուղիղ բախման ռիսկերը, ՌԻԱ Նովոստիին հայտարարել է ՌԴ փոխարտգործնախարար Սերգեյ Ռյաբկովը։ «Սպառազինության ցանկացած մատակարարում, որը շարունակվում է, և աճելու միտում ունի, ավելացնում է նման զարգացման ռիսկերը», - ասել է Ռյաբկովը՝ պատասխանելով այն հարցին, թե արդյոք կավելանա ՌԴ և ԱՄՆ ուղիղ բախման ռիսկը՝ հաշվի առնելով Ուկրաինային HIMARS  հրթիռային համակարգեր տրամադրելու Վաշինգտոնի որոշումը։ Ռյաբկովը նշել է, որ ԱՄՆ-ն տարիներ շարունակ «չի փորձել որևէ բան անել՝ ուկրաինական հակամարտության լուծումը գտնելու համար»։ Իսկ այժմ Վաշինգտոնն ուզում է «ամեն ինչ անել՝ Ռուսաստանին ռազմավարական պարտության մատնելու համար»։ Ավելի վաղ Ստիպակ  տունը հայտարարել էր, որ ԱՄՆ-ն այսօր կներկայացնի Ուկրաինային տրամադրվող ռազմական օգնության նոր փաթեթը, որը ներառելու է HIMARS հրթիռային համակարգեր։ Միաժամանակ նշվել էր, որ Կիևին ԱՄՆ մատակարարած հրթիռային համալիրները չեն կարող թիրախներ խոցել Ուկրաինայի տարածքից դուրս։ Նորա Վանյան
16:57 - 01 հունիսի, 2022
Օլաֆ Շոլցը հայտարարել է Ուկրաինային սպառազինության նոր համակարգերի տրամադրման մտադրության մասին

Օլաֆ Շոլցը հայտարարել է Ուկրաինային սպառազինության նոր համակարգերի տրամադրման մտադրության մասին

Գերմանիան մտադիր է մոտակա շաբաթների ընթացքում Ուկրաինային սպառազինության նոր համակարգեր մատակարարել, հայտարարել է Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցն այսօր երկրի խորհրդարանում տեղի ունեցած քննարկումների ժամանակ։ Նրա խոսքով՝ Կիևը կստանա Iris-T փոքր հեռահարության «օդ-օդ» դասի հրթիռներ՝ հակաօդային պաշտպանության ամենաժամանակակից համակարգը, որն ունի Գերմանիան, գրում է DW-ն։ Այդպիսի մի համալիրն Ուկրաինային թույլ կտա «ռուսական օդային գրոհներից պաշտպանել մի ամբողջ խոշոր քաղաք», հստակեցրել է Շոլցը։ Բացի այդ, Կիևին կտրամադրվի գերժամանակակից ռադիոլոկացիոն կայան՝ հակառակորդի հրետանու կոորդինատների տեղորոշման համար։ IRIS-T SLM համակարգերը 40 կմ հեռահարություն ունեն։ Սակայն, գերմանական որոշ լրատվամիջոցների տվյալներով՝ Ուկրաինայում դրանք կարող են ամբողջությամբ շահագործման մեջ մտցվել այս տարվա նոյեմբերից ոչ շուտ։Նորա Վանյան
15:33 - 01 հունիսի, 2022
Դանիայում հանրաքվե է՝ ԵՄ պաշտպանական քաղաքականությանը մասնակցելու մասին

Դանիայում հանրաքվե է՝ ԵՄ պաշտպանական քաղաքականությանը մասնակցելու մասին

Դանիայում այսօր՝ հունիսի 1-ին, հանրաքվե է անցկացվում ԵՄ պաշտպանական հարցերով համագործակցության ծրագրին երկրի մասնակցության մասին։ Դանիայի շուրջ 4,3 մլն քաղաքացի որոշում է այն բացառություններից հրաժարվելու հարցը, որոնք երկրին թույլ են տալիս չմասնակցել ԵՄ Պաշտպանության և անվտանգության ընդհանուր քաղաքականությանը (CSDP), հայտնում է DW-ն։ Այս բացառությունների չեղարկմանը կողմ է արտահայտվել 14 քաղաքական կուսակցություններից 11-ն, այդ թվում՝ իշխող սոցիալ-դեմոկրատները։ Քվեարկության նախնական արդյունքները հայտնի կդառնան ուշ երեկոյան։ Հանրաքվե անցկացնելու որոշման մասին մարտի սկզբին՝ Ուկրաինայում պատերազմի մեկնարկից 10 օր անց, հայտարարել էր երկրի վարչապետ Մետե Ֆրեդերիկսենն այն բանից հետո, երբ հինգ առաջատար քաղաքական կուսակցություններ պայմանավորվել էին երկրի անվտանգության քաղաքականության փոփոխման մասին։ Դանիան ՆԱՏՕ-ի անդամ է, սակայն ԵՄ միակ պետությունն է, որը չի մասնակցում Պաշտպանության և անվտանգության ընդհանուր քաղաքականությանը։ Դանիայի համար ԵՄ բացառությունը գործում է 1993 թ-ից, այն ընդունվել է, երբ դանիացիները հանրաքվեին մերժել են ԵՄ հիմնադրման մասին Մաաստրիխտի պայմանագիրը։ Այս բացառությունը նշանակում է, որ Կոպենհագենը մասնակցում է ԵՄ քաղաքացիական առաքելություններին, բայց՝ ոչ ռազմական։ Բացի այդ, թագավորությունը չի մասնակցում սպառազինության համատեղ մշակմանը, ռազմական սարքավորումների ձեռքբերմանն ու անվտանգության հարցերի քննարկմանը։ Նորա Վանյան
15:16 - 01 հունիսի, 2022
ՀԱԷԿ-ը կգործի մինչև 2036 թ․-ը, իսկ մինչ այդ կկառուցվի նոր էներգաբլոկ․ Մովսես Վարդանյան

ՀԱԷԿ-ը կգործի մինչև 2036 թ․-ը, իսկ մինչ այդ կկառուցվի նոր էներգաբլոկ․ Մովսես Վարդանյան

Հայաստանի ատոմային էլեկտրակայանում (ՀԱԷԿ) ապրիլի 16-ից ամենամյա պլանային նախազգուշական վերանորոգման աշխատանքներ են սկսել, որոնց կատարումից հետո՝ հունիսի 27-ին ատոմակայանը կմիանա էլեկտրաէներգետիկ ցանցին։  Ատոմակայանի գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալ Մովսես Վարդանյանը հիշեցնում է՝ դեռ 2015 թ․-ին ռուսական Ռոսատոմ պետական կորպորացիան 300 միլիոն դրամի վարկ էր տրամադրել ատոմակայանին, որից 190 միլիոն ծախսել են՝ ապահովելով գործող էներգաբլոկի նախագծային ժամկետի երկարացումը։ Վարդանյանի խոսքով՝ գործող երկրորդ էներգաբլոկը կշահագործվի մինչև 2036 թ․-ը։ Նախատեսվում է, որ նույն տարում պատրաստ կլինի նոր էներգաբլոկը․ «Ստեղծվել է հայ-ռուսական հանձնաժողով, այս պահին նախնական որոշում ենք, թե ինչ հզորությամբ է աշխատելու, տեխնիկատնտեսական հաշվարկի համար հիմա ստրուկտուրա ենք հաստատում, հիմնավորումները կատարել ենք։ Պետք է հասկանալ սպառումը, հասկանալ, թե ընդհանրապես ինչ կարժենա բլոկը ու դիմել կառավարությանը»,-ասում է Մովսես Վարդանյանը։  Անդրադառնալով ատոմակայանում իրականացվող աշխատանքներին՝ Վարդանյանն ասում է՝ այս պահին նոր ենթակայանի կառուցում է իրականացվում, որը, ըստ նրա,  էներգետիկ համակարգի կարևոր օղակներից մեկը կլինի։ Աշտարակահովացուցիչների մրցույթը հայկական ընկերություն է շահել, առաջիկայում նախատեսում են նոր դիզել-գեներատորային կայանի մրցույթ հայտարարել․ «Ռուսական 300 մլն կրեդիտից մենք օգտագործել ենք 190 միլիոնը։ Երբ ռուսական կրեդիտի ժամանակահատվածն ավարտվեց, մեր կառավարությունը մեզ հատկացրեց միջոցներ։ Հիմա մեր կառավարության ֆինանսների հաշվին շարունակում ենք աշխատանքը»։  Էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը երկարացնելու նպատակով ռեակտորի իրանի մետաղի ֆունկցիաներն են վերականգնվել, կայանի կապիտալ վերանորոգման շրջանակում այն թրծվել էր, սակայն դրանից հետո ստուգվում էր ամրությունը։  Ատոմակայանի մանրակերտը Վարդանյանը նաև ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի՝ ԱՄՆ այցի վերաբերյալ հարցին անդրադարձավ, որի ընթացքում Հայաստանի և ԱՄՆ-ի միջև քաղաքացիական միջուկային ոլորտում ռազմավարական համագործակցության վերաբերյալ փոըմբռնման հուշագիր էր ստորագրվել․ «Մենք՝ որպես շահագործող կազմակերպություն սկսած 1995-96 թ․-ից մեծ համագործակցության ծրագրեր ունենք և՛ Միացյալ Նահանգների հետ, և՛ Եվրոպական Միության հետ, և՛ Ատոմային էներգիայի միջազգային կազմակերպության հետ, և իհարկե Ռուսկորպորացիայի հետ։ Այդպիսի մեմորանդում ունենք շատ երկրների հետ, այս պահին մենք Ամերիկայի հետ ունենք այդպիսի համագործակցության ծրագրեր և տարեկան որոշակի գումարներով մեզ փորձում են օժանդակել»։  Ատոմակայանի գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալը 1000-1200 մեգավատանոց էներգաբլոկները նախընտրելի է համարում՝ նշելով՝ Հայաստանը պիտի առաջ նայի․ «Հիմա շուկայում կա և՛ եվրոպական, և՛ ամերիկյան, և՛ ռուսական արտադրության ստանդարտ բլոկները՝ 1000-1200 մեգավատանոց, մեր սեյսմիկ զոնային համապատասխան։ Դրանք շատ լավ բլոկներ են, օպերատորը և հանձնաժողովը այդ հզորությունը համակարգի համար մի քիչ շատ են համարում, բայց դրանք 100 տարվա բլոկներ են և ես հուսով եմ, որ Հայաստանը պետք է առաջ նայի, այդ թվում՝ մինչև 100 տարի»,- ասում է Վարդանյանը՝ նշելով, որ Հայաստանին շրջապատող էլետրաէներգիայի դեֆիցիտ ունեցող երկրներ կան, որոնց հետ կարելի է անցնել առևտրի, ինչպես օրինակ Իրանը, Սիրիան, Իրաքը։   Նանե Ավետիսյան
12:52 - 01 հունիսի, 2022
Թուրքիան դեմ է պատժամիջոցներին, սակայն թույլ չի տա իր միջոցով շրջանցել դրանք․ Չավուշօղլու

Թուրքիան դեմ է պատժամիջոցներին, սակայն թույլ չի տա իր միջոցով շրջանցել դրանք․ Չավուշօղլու

Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլյութ Չավուշօղլուն «Անադոլու» լրատվական գործակալության լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադարձել է Ուկրաինա ներխուժման պատճառով Ռուսաստանի դեմ կիրառված պատժամիջոցներին։ Նա նշել է, որ պատժամիջոցների ազդեցությունը կրում են ոչ միայն այն երկրները, որոնք մտցնում են այդ սահմանափակումները, կամ նրանք, ում դեմ դրանք կիրառվում են, այլև շատ այլ երկրներ։ «Թուրքիան տեղակայված է մի տարածաշրջանում, որտեղ շարունակվում է պատերազմը։ Հակամարտության [գոտուց] մեզ միայն ծովն է բաժանում։ Մեր երկիրը կրում է պատժամիջոցների հետևանքները, չնայած որ չի սատարել դրանք։ Ռուսաստանը պատասխան սահմանափակումներ է կիառում, սահմանփակում է արտահանումը։ Դա վերաբերում է, օրինակ, պարարտանյութերի, արևածաղկի ձեթի և հացահատիկի արտահանմանը», - նշել է նա։ Չավուշօղլուն ընդգծել է, որ իր երկրի դիրքորոշումն այս հարցի վերաբերյալ հստակ է․ «Մենք սկզբունքորեն դեմ ենք ցանկացած տիպի պատժամիջոցներին։ Թուրքիան հայտարարում է, որ կսատարի միայն այն սահմանափակումները, որոնք կիրառվում են ՄԱԿ մակարդակով։ […] Մենք չենք սատարել [ՌԴ դեմ] պատժամիջոցները, սակայն դա չի նշանակում, թե Անկարան թույլ կտա սահմանափակումները շրջանցել Թուրքիայի միջոցով»։ Ինչ վերաբերում է ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի և Ֆինլանդիայի անդամակցությանը, Թուրքիայի ԱԳ նախարարն ասել է, որ Անկարան այդ երկրներից ակնկալում է «ահաբեկչական խմբավորումների հետ ցանկացած կապի դադարեցում»։ «Մեզ հստակ գրավոր երաշխիքներ են պետք։ […] Սկանդինավյան երկրները մեզ հայտնում են ազգային օրենսդրության վերանայման անհրաժեշտության մասին։ Մենք պատրաստ ենք սպասել այնքան, որքան պետք է, մինչև որ բավարարվեն Թուրքիայի ազգային անվտանգությանն առնչվող պահանջները», - ասել է նա։ Նորա Վանյան
17:40 - 31 մայիսի, 2022
Լիբանանի խորհրդարանի խոսնակ Նաբիհ Բըրին վերընտրվել է 7-րդ անգամ

Լիբանանի խորհրդարանի խոսնակ Նաբիհ Բըրին վերընտրվել է 7-րդ անգամ

Լիբանանի նորընտիր խորհրդարանն այսօր կայացած իր առաջին նիստի ժամանակ չնչին առավելությամբ յոթերորդ անգամ խոսնակի պաշտոնում վերընտրել է շիա մուսուլման Նաբիհ Բըրիին, հայտնում է Reuters-ը։ 84-ամյա Բըրին ստացել է խորհրդարանի 128 անդամներից 65-ի քվեն։ Լիբանանում գործող քաղաքական համակարգի համաձայն՝ խորհրդարանի նախագահն ընտրվում է շիա մուսուլմանների համայնքից։ Բըրին շիական «Ամալ» շարժման առաջնորդն է, նա խորհրդարանի խոսնակի պաշտոնը զբաղեցնում է 1992 թ-ից և «Հզբոլլահի» մտերիմ դաշնակիցներից է։ Շիական «Հզբոլլահ» շարժումն ու նրա դաշնակիցներն այս խորհրդարանում այլևս մեծամասնություն չեն կազմում, ինչպես 2028 թ-ի ընտրություններից հետո էր։ Խորհրդարանական ընտրությունները Լիբանանում կայացել են այս տարվա մայիսի 15-ին և առաջինն էին Լիբանանի տնտեսական ճգնաժամի մեկնարկից և 2020 թ-ին Բեյյրութի նավահանգստում տեղի ունեցած պայթյունից հետո։ Նորա Վանյան
17:07 - 31 մայիսի, 2022
«Գազպրոմը» դադարեցրել է գազի մատակարարումը նիդերլանդական GasTerra ընկերությանը

«Գազպրոմը» դադարեցրել է գազի մատակարարումը նիդերլանդական GasTerra ընկերությանը

«Գազպրոմը» հաստատել է գազի մատակարարման լիարժեք դադարեցումը նիդերլանդական GasTerra գազային ընկերությանը՝ ռուբլով վճարումներ չկատարելու պատճառով։ Այս մասին ասված է հոլդինգի հաղորդագրությունում, գրում է ՏԱՍՍ-ը։ «Մայիսի 30-ի աշխատանքային օրվա ավարտի դրությամբ՝ «Գազպրոմ էքսպորտը» GasTerra B.V ընկերությունից չի ստացել ապրիլին մատակարարված գազի դիմաց վճարը»։ Իսկ երեկ «Գազպրոմ էքսպորտը» հաղորդել էր, որ մայիսի 31-ից դադարեցնում է ռուսական գազի մատակարարումը նշված ընկերությանը։ Ավելի վաղ GasTerra-ն հայտարարել էր, որ որոշել է չկատարել մատակարարված գազի համար ռուսական ռուբլով վճարելու մասին «Գազպրոմի» պահանջը։ Ընկերությունն իր որոշումը բացատրել էր նրանով, որ նոր սխեմայով վճարումները կարող են հանգեցնել Ռուսաստանի դեմ ԵՄ սահմանած պատժամիջոցների խախտման։ Ռուսաստանի Դաշնային մաքսային ծառայության տվյալներով՝ 2021 թ-ին ՌԴ-ն Նիդերլանդներ է արտահանել շուրջ 6,67 մլրդ կուբամետր գազ, որն այդ երկրի գազի պահանջարկի 16%-ն է կազմում։   Նորա Վանյան
16:23 - 31 մայիսի, 2022
Լավրովը հնարավոր է համարել հացահատիկով բեռնված նավերի ելքն ուկրաինական նավահանգիստներից

Լավրովը հնարավոր է համարել հացահատիկով բեռնված նավերի ելքն ուկրաինական նավահանգիստներից

Ռուսաստանցի զինվորականները կապահովեն ուկրաինական ցորենով բեռնված նավերի ելքը նավահանգիստներից, եթե Կիևը զբաղվի իր տարածքային ջրերի ականազերծմամբ։ Այս մասին, ինչպես հայտնում է «Կոմերսանտը», ասել է Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։ Նա այս թեման քննարկել է Մանամայում՝ Բահրեյնի արտգործնախարարի հետ բանակացությունների ժամանակ։ Լավրովի պնդմամբ՝ Մոսկվան արդեն մեկ ամսից ավելի է՝ միջոցներ է ձեռնարկում, որոնք պետք է երաշխավորեն հացահատիկի դուրսբերումն ուկրաինական նավահանգիստներից։ Թե ինչ միջոցների մասին է խոսքը, նախարարը չի հստակեցրել։ Սերգեյ Լավրովն ասել է, որ հացահատիկի արտահանման համար անհրաժեշտ է, որ ականազերծվեն Ուկրաինայի տարածքային առափնյա ջրերը։ «Եթե ականազերծման այս խնդիրը լուծվի, իսկ մենք արդեն երկար շաբաթներ մեր արևմտյան գործընկերների ուշադրությունն ենք հրավիրում այս հարցին, ապա բաց ծովում Ռուսաստանի Դաշնության ռազմածովային ուժերը կապահովեն այդ նավերի անխափան ելքը դեպի Միջերկրական ծով, այնուհետև՝ դեպի ուղևորման կետ», - վստահեցրել է նախարարը։ Ուկրաինական նավահանգիստներն արգելափակված են ռուսական ռազմանավերով, ինչպես նաև՝ տարածքային ջրերն ականապատված են Ուկրաինայի կողմից։ Գերմանիան հայտնել է, որ ուկրաինական նավահանգիստներում արգելափակված է 25 մլն տոննա հացահատիկ, ՄԱԿ-ի տվյալներով՝ 14 մլն տոննա։ Նորա Վանյան
15:31 - 31 մայիսի, 2022
Ցույցեր Իրանում՝ Աբադան քաղաքում շենքի փլուզումից հետո․ The Guardian

Ցույցեր Իրանում՝ Աբադան քաղաքում շենքի փլուզումից հետո․ The Guardian

Իրանի Աբադան քաղաքում մայիսի 23-ին 10-հարկանի շենքի փլուզման հետևանքով, վերջին տվյալներով,  31 մարդ է զոհվել։ Այս դեպքը բողոքի ցույցերի պատճառ է դարձել։ Guardian-ը գրում է այն մասին, թե ինչի դեմ են բողոքում մարդիկ։ Հոդվածը ներկայացնում ենք կրճատումներով․ «Իրանի հարավ-արևմուտքում շենքի փլուզումից հետո, որը 31 մարդու մահվան պատճառ է դարձել, զայրացած ցուցարարները թույլ չեն տվել խոսել երկրի գերագույն հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեիի ուղարկած բանագնաց Մոհսեն Հեյդարիին։ Դատելով համացանցում տարածված տեսագրություններից՝ ոստիկանությունը ցույցը ցրել է՝ կիրառելով մահակներ և արցունքաբեր գազ։ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում լարվածությունն աճում  է սննդամթերքի գների աճի և տնտեսական մյուս խնդիրների, ինչպես նաև գերտերությունների հետ միջուկային գործարքի չկայացման ֆոնին։ Թեև ցույցերը դեռևս, կարծես, առաջնորդներ չունեն, սակայն անկարգությունների ուժեղացման վտանգ կա։ Թեհրանի և Արևմուտքի միջև լարվածությունն արդեն աճել է այն բանից հետո, երբ Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը մայիսի 27-ին առգրավել է նավթով բեռնած հունական  երկու նավ։ Այաթոլա Մոհսեն Հեյդարի Ալեքասիրն Աբադանում փորձել է դիմել փլուզված «Մետրոպոլ» 10-հարկանի շենքի մոտ հավաքված և զոհերի մահը սգացող անձանց, սակայն նրանք սկսել են բղավել և թույլ չեն տվել Հեյդարիին ավարտել խոսքը։ Թիկնապահներով շրջապատված 60-ամյա հոգևորականը փորձել է շարունակել ելույթը, բայց չի կարողացել։ Նա կրկին դիմել է մարդկանց․ «Թանկագիններ, խնդրում եմ՝ հանդարտվեք որպես հարգանքի նշան դեպի Աբադանը, նրա նահատակները և զոհերը, որոնց մահն այսօր սգում է Իրանի ամբողջ ժողովուրդը»։ «Անամոթներ»,- ի պատասխան՝ վանկարկել է ամբոխը։ Պետական հեռուստատեսությամբ ուղիղ հեռարձակումն ընդհատվել է։ Իրանական Hamshahri և Fars պարբերականները հայտնել են, որ ցուցարարները վազել են դեպի հարթակը, որտեղ պետական հեռուստատեսությունը տեղադրել էր իր տեսախցիկը, և ընդհատել հեռարձակումը։ Ոստիկանությունն ամբոխին հրահանգել է Իսլամական Հանրապետության դեմ կարգախոսներ չվանկարկել և լքել տարածքը, քանի որ ցույցն արտոնված չէ։ Ավելի ուշ տեսագրություններից հայտնի է դարձել, որ ոստիկանները մահակներով ծեծել են ցուցարարներին, արցունքաբեր գազ կիրառել։ Մայիսի 23-ին Աբադանում շենքի փլուզումից հետո երկրի իշխանությունը հաստատել է, որ շենքի սեփականատերն ու կոռուպմացված պետական պաշտոնյաները թույլատրել են շարունակել շենքի շինարարությունը՝ չնայած կատարված աշխատանքների անորակության վերաբերյալ մտահոգություններին։ Այս ողբերգական դեպքի հետաքննության շրջանակում կալանավորվել է 13 մարդ, այդ թվում Աբադանի քաղաքապետը։ Իրանի պետական IRNA լրատվական գործակալության տվյալներով փրկարարներն այսօր ևս երկու մարմին են դուրս բերել փլատակներից, այդպիսով՝ զոհերի թիվը հասել է 31-ի։ Իշխանությունը մտավախություն ունի, որ փլատակների տակ ավելի շատ մարդ կարող է մնացած լինել։ Փլուզման այս դեպքը հարցեր է բարձրացրել երկրում նույնպիսի շենքերի անվտանգության մասին և ընդգծել է իրանական շիննախագծերի ոլորտում առկա ճգնաժամը։ Դեպքը շատերին հիշեցրել է 2017 թ.-ին Թեհրանի «Պլասկո» առևտրի կենտրոնի հրդեհն ու փլուզումը, որը 26 մարդու կյանք է խլել։ Թեհրանի արտակարգ իրավիճակկների վարչությունը զգուշացրել է, որ մայրաքաղաքում 129 բարձրահարկեր վթարային են։ Երկրի գլխավոր դատախազ Մոհամմադ Ջաֆար Մոնթազերին խոստացել է անհապաղ լուծել խնդիրը։ Աբադանում նախկինում ողբերգական այլ դեպքեր էլ են տեղի ունեցել։ 1978 թ.-ին «Ռեքս» կինոթատրոնի դիտավորյալ հրդեհման հետևանքով հարյուրավոր մարդիկ են զոհվել։ Այս դեպքն անկարգություններ է սադրել Իրանի՝ նավթով հարուստ շրջաններում և նպաստել է իսլամական հեղափոխությանը, որի արդյունքում գահընկեց է արվել Մոհամմադ Ռեզա Փահլավի շահը»։   Նորա Վանյան
09:49 - 31 մայիսի, 2022
G7 երկրները որոշել են աստիճանաբար հրաժարվել ածխից՝ էլեկտրաէներգիայի արտադրման համար, բայց մանևրելու տեղ են թողել․ CNN

G7 երկրները որոշել են աստիճանաբար հրաժարվել ածխից՝ էլեկտրաէներգիայի արտադրման համար, բայց մանևրելու տեղ են թողել․ CNN

«Մեծ յոթնյակի» (G7) երկրներն այսօր համաձայնության են եկել մինչև 2035 թ-ը «մեծապես ապակարբոնացնել» էլեկտրաէներգիայի արտադրման ոլորտը։ Սա մի մեծ քայլ է, որն, ըստ փորձագետների, աշխարհին թույլ կտա կանխարգելել կլիմայի աղետալի փոփոխությունները, գրում է CNN-ը, որի հոդվածը ներկայացնում ենք կրճատումներով․ «G7 երկրների կլիմայի, էներգետիկայի և շրջակա միջավայրի նախարարները Բեռլինում կայացած հանդիպումն ամփոփող 40-էջանոց կոմյունիկեում նոր պարտավորություն են ստանձնել՝ վերջնականապես հրաժարվելու ածխի միջոցով էլեկտրաէներգիա արտադրելուց, սակայն վերջնաժամկետ չեն նշել։ Ապակարբոնացման մասին այս որոշումն, ամեն դեպքում, տեղ է թողնում, որ երկրները շարունակեն օգտագործել հանածո վառելիքը, եթե դրանցում ջերմոցային գազերի արտանետումը «նվազեցվում է»։ Սա նշանակում է, որ նրանք այրման հետևանքով ավելի քիչ արտանետումներ են ունենում։ Ժամանակակից տեխնոլոգիաները չեն կարող չեզոքացնել հանածո վառելիքի այրման հետևանքով արտանետվող ջերմոցային գազերի 100%-ը։ G7-ի երկրներն են ԱՄՆ-ն, Կանադան, Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իտալիան, Ճապոնիան և Մեծ Բրտանիան: Էներգետիկ կամ կլիմայական հարցերով նրանց որոշումները հաճախ հետո ներկայացվում են ավելի լայն «Մեծ քսանյակի» (G20) երկրներին, որոնց բաժին է ընկնում ջերմոցային գազերի համաշխարհային արտանետումների 80%-ը։ G20 երկրները նոյեմբերին հանդիպելու են Բալիում։ Այս որոշումը կայացվել է ուկրաինական պատերազմի ֆոնին, որը սրել է էներգիայի՝ էկոլոգիապես ավելի մաքուր աղբյուրների անցնելու անհրաժեշտությունը, հատկապես՝ Եվրոպայում։ Կոմյունիկեում «Մեծ յոթնյակի» երկրները կոչ են արել չարգելափակել հանածո վառելիքի սուբսիդավորումը, որոնք նախատեսված են հակամարտության հետևանքների հաղթահարման համար։ «Այնուամենայնիվ, մենք ձգտում ենք նրան, որ աջակցության մեր միջոցները ժամանակավոր և թիրախային լինեն, և վերահաստատում ենք մեր որոշումը՝ չեղարկելու անարդյունավետ հանածո վառելիքի սուբսիդիաները մինչև 2025 թ-ը», - ասված է փաստաթղթում։ Կլիմայական և էներգետիկ հարցերի հետազոտական Ember խմբի գլխավոր գործառնական տնօրեն Ֆիլ Մակդոնալդն ասում է, որ այս որոշումը «փոխում է խաղի կանոնները»։ «Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ մինչև 2035 թ-ն էլեկտրաէներգիայի ապակարբոնացումը զրոյական մակարդակի հասնելու ամենաարագ և ամենաէժան ուղին է», - ասում է նա՝ նկատի ունենալով այն նպատակակետը, երբ աշխարհի երկրները հնարավորինս քիչ ջերմոցային գազեր արտանետեն և փոխհատուցեն այն արտանետումները, որոնցից հնարավոր չէ խուսափել։ Զարգացած երկրները ձգտում են զրոյական մակարդակի հասնել մինչև 2050 թ-ը։ ««Մեծ յոթնյակն» այսօր ճիշտ ուղղությամբ քայլ է կատարել՝ ժամկետ սահմանելով էլեկրաէներգիայի արտադրման ոլորտի զգալի ապակարբոնացման համար, - ասում է E3G վերլուծական կենտրոնի ավագ խորհրդական Մարիա Պաստուխովան։ - Սա կարևոր ազդակ է մնացած աշխարհի համար այն մասին, որ ներկայիս ճգնաժամն ու հանածո վառելիքի նոր մատակարարումների ապահովման ջանքերը ժամանակային սահմանափակում են ունենալու»»։   Նորա Վանյան    
19:52 - 30 մայիսի, 2022
Ռուսաստանի դեֆոլտի համար օբյեկտիվ պատճառներ չկան․ Պեսկով

Ռուսաստանի դեֆոլտի համար օբյեկտիվ պատճառներ չկան․ Պեսկով

Ռուսական գազի մատակարարումների դիմաց ռուբլով վճարման պրակտիկան ապացուցել է իր արդյունավետությունը, որի արդյունքում՝ ռուսական եվրոպարտատոմսերի անվանատերերի հետ նույն մեխանիզմով հաշվարկների իրականացումը Կրեմլը երկու կողմերի համար գրավիչ է համարում։ Այս մասին, ինչպես հայտնում է «Կոմերսանտը», ասել է Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։ «Ընդհանուր առմամբ, գազի դիմաց վճարումների պրակտիկան ցույց է տվել իր հարմարավետությունն ինչպես վաճառող կողմի, այնպես էլ՝ գնորդների համար։ Ուրեմն ինչո՞ւ այն չօգտագործել, բայց՝ հակառակ հաջորդականությամբ», - ասել է Պեսկովը՝ պատասխանելով ՌԴ եվրոբոնդերի վճարային նոր մեխանիզմի մասին Ռուսաստանի ֆինանսների նախարարության վերջին հայտարարության իրատեսական լինելու մասին հարցին։ Կրեմլի խոսնակը հավելել է, որ երկրի ֆինանսների նախարարությունը «շփումներ է ունենալու» բոնդերի սեփականատերերի հետ՝ այս նորամուծության հաստատման հարցով, և բացառել է դեֆոլտի հնարավորությունն անգամ, եթե արժեթղթերի սեփականատերերը բացասական պատասխանեն առաջարկին։ «Դեֆոլտի համար որևէ օբյեկտիվ պատճառ լինել չի կարող։ Փող կա։ Ամեն ինչ կախված կլինի շփումներից», - ասել է Պեսկովը։ Ավելի վաղ Ռուսաստանի ֆինանսների նախարար Անտոն Սիլուանովը նշել էր, որ ՌԴ-ն մտադիր է ռուսական եվրոբոնդերի անվանատերերին կատարելիք վճարումներն իրականացնել «ոչ բարեկամ երկրների» կողմից ռուսական գազի դիմաց վճարման նոր մեխանիզմի նմանությամբ։ «Այնպես, ինչպես տեղի է ունենում գազի դիմաց ռուբլով վճարումը․ մեզ փոխանցում են արտարժույթ, այստեղ այն [գազի գնորդի – խմբ․] հանձնարարությամբ փոխարկվում է ռուբլու։ Եվրոբոնդերի վճարման մեխանիզմը գործելու է նույն եղանակով, միայն թե՝ հակառակ ուղղությամբ», - ասել էր Սիլուանովը։   Նորա Վանյան
17:20 - 30 մայիսի, 2022