Ռեջեփ Թայիփ Էրդողան

Թուրքիայի Հանրապետության նախագահն է։

Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ծնվել է 1954 թվականին փետրվարի 26-ին։ 1965 թվականին Էրդողանը ավարտել է Կասըմփաշայ թաղամասի Փիալե տարրական դպրոցը, իսկ 1973 թվականին իմամ հաթիբների կրոնական լիցեյը Ստամբուլում։ 1976 թվականին նա դառնում է Ստամբուլի Բեյօղլու շրջանի «Ազգային փրկություն» կուսակցության երիտասարդական սկզբնական կազմակերպությոան նախագահը։ Նույն թվականին նա դառնում է նաև Ստամբուլյան մասնաճյուղի նախագահը։

1980 թվականին Էրդողանը աշխատում էր Ստամբուլի տրանսպորտային ընկերություններում։ 1980 թվականի սեպտեմբերի 12-ին երկրում տեղի է ունենում ռազմական հեղաշրջում և բոլոր քաղաքական կուսակցությունները արգելվում են։ Ռազմական հեղաշրջումից հետո Էրդողանը աշխատում է մասնավոր սեկտորում։ 1981 թվականին նա ավարտում է Մարմարայի համալսարանի էկոնոմիկայի և առևտրային գիտությունների բաժինը։ 1984 թվականին Էրդողանը դառնում է «Բարoրություն» կուսակցություն Բեյօղլուի մասնաճյուղի նախագահ, իսկ 1985 թվականին արդեն դառնում է Ստամբուլի մասնաճյուղի նախագահ, ինչպես նաև կուսակցությունը ղեկավարող գերագույն խորհրդի անդամ։ Իր քաղաքական հայացքների վրա մեծ ազդեցություն է ունենում «քաղաքական իսլամի» հիմնադիր Նեջմեթթին Էրբաքանը: Քաղաքական գործունեություն 1994 թվականին նա ընտրվում է Ստամբուլի քաղաքապետ։

1996 թվականին «Բարօրություն» կուսակցությունը մասնակցում է ղեկավարող իսլամական կոալիցիային, սակայն 1997 թվականի ռազմական հեղաշրջումից հետո կուսակցությունը արգելվում է, իսկ Էրդողանը 4 ամսով ազատազրկվում է։ 2001 թվականի հուլիսին Էրդողանը հիմնում է «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը, որը 2002 թվականի նոյեմբերին հաղթում է պառլամենտական ընտրություններում։ Դատվածությունը խանգարում է Էրդողանին վարչապետ դառնալ, սակայն Իրաքի դեմ ռազմական գործողություններ սկսելուց հետո, թուրքական էլիտան, որ ուղղված էր ԱՄՆ-ի կողմը, համաձայնություն է տալիս օրենքենրի փոփոխությանը և թույլ է տալիս Էրդողանին ղեկավարել կաավարությունը։ Թուրքիան որոշում է ընդունում զորքեր մտցնել Իրաքի հյուսիս, որտեղ ապրում էին քրդերը: Էրդողանը կողմնակից էր Թուրքիայի Եվրամիությանը միանալուն։ 2014 թվականից Թուրքիայի նախագահն է: 

Ակնկալում ենք, որ Թուրքիայի հռետորաբանությունը կնպաստի տարածաշրջանում երկխոսության առաջմղմանը. Փաշինյան
 |aysor.am|

Ակնկալում ենք, որ Թուրքիայի հռետորաբանությունը կնպաստի տարածաշրջանում երկխոսության առաջմղմանը. Փաշինյան |aysor.am|

aysor.am: Թուրքիան տարածաշրջանային խաղացող է, և բնական է, որ նա պետք է հավասարակշռված դիրքորոշում ունենա տարածաշրջանում տեղի ունեցող տարբեր զարգացումների վերաբերյալ։ Պակաս ուշադրություն է դարձվում Թուրքիայի պաշտոնական հռետորաբանությանը, որը կարող է և՛ խթանել, և՛ վտանգել գործընթացները։ Մյուս կողմից, Հայաստանն ակնկալում է, որ Թուրքիայի հռետորաբանությունն ուղղված չի լինի տարածաշրջանային լարվածության ավելացմանը, այլ կնպաստի տարածաշրջանում երկխոսության և համագործակցության խթանմանը։ Այս մասին «Kathimerini» հունական պարբերականին տված բացառիկ հարցազրույցում ասել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ «Ինչպես գիտեք, Հայաստանն ու Թուրքիան սկսել են հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը, որն ուղղված է երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատմանը և սահմանների լիարժեք բացմանը։ Այս գործընթացի շրջանակներում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել երրորդ երկրների քաղաքացիների և դիվանագիտական անձնագրեր ունեցող անձանց համար հայ-թուրքական ցամաքային սահմանների բացման վերաբերյալ։ Այնպես որ, մենք իսկապես հավատում ենք, որ այս համաձայնագրի իրականացումը դրական ազդեցություն կունենա նաև տարածաշրջանային դինամիկայի վրա»,-ասել է նա։ Փաշինյանն ասել է, որ Հունաստանի և Թուրքիայի միջև տեղի ունեցող զարգացումները ևս մեկ անգամ ապացուցում են, որ հնարավոր է հաղթահարել տարաձայնությունները և ձևավորել հարևանների միջև համագործակցության փոխշահավետ օրակարգ։
11:50 - 26 մարտի, 2024
Ալիևն ու Էրդողանը հեռախոսազրույցում համագործակցության հեռանկարներն են քննարկել
 |factor.am|

Ալիևն ու Էրդողանը հեռախոսազրույցում համագործակցության հեռանկարներն են քննարկել |factor.am|

factor.am: Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը նախօրեին հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ և շնորհավորել նրան ծննդյան 70-ամյակի առթիվ։  Ադրբեջանական կողմի տարածած հաղորդագրության համաձայն՝ «զրույցի ընթացքում կրկին ընդգծվել է նախագահ վերընտրվելուց հետո Իլհամ Ալիևի առաջին պաշտոնական այցի կարևորությունը, նշվել, որ այդ այցը նպաստել է երկու երկրների միջև հարաբերությունների հետագա ամրապնդմանը»։ Երկու երկրների ղեկավարները ևս մեկ անգամ անդրադարձել են Շուշիի հռչակագրի կարևորությանը և գոհունակություն հայտնել դրա հաջող իրականացման կապակցությամբ։ «Զրույցի ընթացքում Ալիևը և Էրդողանը վստահություն են հայտնել, որ ադրբեջանա-թուրքական բարեկամական, եղբայրական և դաշնակցային հարաբերությունները կշարունակեն հաջողությամբ զարգանալ և ամրապնդվել։ Ղեկավարները մտքեր են փոխանակել համագործակցության հեռանկարների, ապագա շփումների և փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող հարցերի շուրջ»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ Թուրքական կողմն էլ հայտնում է, որ զրույցի ընթացքում մանրամասն քննարկվել են թուրք-ադրբեջանական հարաբերությունները։  
14:28 - 27 փետրվարի, 2024
Խաղաղության պայմանագիրը նոր հույսի աղբյուր կդառնա աշխարհում և տարածաշրջանում. Էրդողան
 |azatutyun.am|

Խաղաղության պայմանագիրը նոր հույսի աղբյուր կդառնա աշխարհում և տարածաշրջանում. Էրդողան |azatutyun.am|

azatutyun.am: Խաղաղության պայմանագիրը, որը կստորագրվի Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև, անկասկած, խաղաղության ու նոր հույսի աղբյուր կդառնա աշխարհում և տարածաշրջանում, հայտարարել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը Անկարայում ադրբեջանցի պաշտոնակցի հետ բանակցություններին հաջորդած ասուլիսում։ Ըստ Էրդողանի՝ «Ղարաբաղի օկուպացիայի ավարտը հույսի ճանապարհ է բացել՝ տարածաշրջանում կայուն խաղաղություն ապահովելու համար»։ «Կարևոր է չփակել այդ պատմական պատուհանը»,- ասել է Էրդողանը և հավելել, որ Թուրքիան միշտ կլինի Ադրբեջանի կողքին։ Թուրք պաշտոնակցի հետ բանակցությունների ընթացքում, ինչպես հայտարարել է Իլհամ Ալիևը, քննարկվել են նաև ռազմական արդյունաբերությանը վերաբերող հարցեր։ «Այսօր, իհարկե, նոր հնարավորություններ են բացվել պաշտպանական արդյունաբերության ոլորտում։ Դրա շուրջ ևս մանրամասն քննարկումներ են անցկացվել։ Մենք համատեղ արտադրության հետ կապված պլաններ ունենք», - հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահը՝ առանց հավելյալ մանրամասներ հայտնելու։ Իլհամ Ալիևը Թուրքիայի նախագահի հրավերով երեկ է պաշտոնական այցով ժամանել Թուրքիա։    
18:43 - 19 փետրվարի, 2024
Ալիևը պաշտոնական այցով Թուրքիայում է |azatutyun.am|

Ալիևը պաշտոնական այցով Թուրքիայում է |azatutyun.am|

azatutyun.am: Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հրավերով, երեկ պաշտոնական այցով ժամանել է Թուրքիա։ Ըստ Ադրբեջանի նախագահի գրասենյակի՝ Անկարայի «Էսենբոգա» օդանավակայանում Ալիևին ու նրա տիկնոջը՝ Մեհրիբան Ալիևային, դիմավորել է Թուրքիայի տրանսպորտի նախարարը։ Այցի օրակարգից մանրամասներ չեն հաղորդվում։ Ըստ թուրքական կողմի՝ Ալիևն ու Էրդողանն այսօր երկկողմ հանդիպում կունենան, սպասվում են համաձայնագրերի ստորագրում, ապա երկու երկրների նախագահները հանդես կգան համատեղ մամուլի ասուլիսով։ Նախքան Թուրքիա այցելելը Ալիևը Գերմանիայում մասնակցում էր Մյունխենի անվտանգության համաժողովին։ Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցի միջնորդությամբ, ավելի քան կես տարվա դադարից հետո, Հայաստանի վարչապետն ու Ադրբեջանի նախագահը բանակցեցին: Ադրբեջանական լրատվամիջոցները նաև նշում են, թե եռակողմից հետո Գերմանիայի կանցլերը բանակցությունների սրահում մենակ է թողել Ալիևին ու Փաշինյանին ու նրանց պատվիրակություններին։
09:48 - 19 փետրվարի, 2024
Էրդողանը հանդիպել է Եգիպտոսի նախագահի հետ
 |armenpress.am|

Էրդողանը հանդիպել է Եգիպտոսի նախագահի հետ |armenpress.am|

armenpress.am: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը փետրվարի 14-ին 12 տարի ընդմիջումից հետո պաշտոնական այցով մեկնել է Եգիպտոս: Այս մասին հայտնում է թուրքական hurriyet.com.tr-ն: Եգիպտոսի նախագահի կողմից Իթթիհադիե պալատում պաշտոնական դիմավորման արարողությունից հետո տեղի է ունեցել երկու երկրների նախագահների հանդիպումը: Հանդիպմանը, բացի երկկողմ հարաբերություններից, օրակարգային ամենակարևոր հարցեր են եղել Գազայի հատվածում տեղի ունեցող իրադարձությունները, Արևելյան Միջերկրական ծովում համագործակցությունը, Լիբիայում ծավալվող քաղաքական իրադարձությունները, Սիրիայում տիրող իրավիճակը և երկկողմ տնտեսական հարաբերությունները։ Էրդողանին Եգիպտոս այցի ժամանակ ուղեկցում են արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը, գանձապետարանի և ֆինանսների նախարար Մեհմեդ Շիմշեքը, ազգային պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերը, առողջապահության նախարար Ֆահրեթթին Քոջան, արդյունաբերության և տեխնոլոգիաների նախարար Մեհմեդ Ֆաթիհ Քաջըրը։
18:13 - 14 փետրվարի, 2024
Մերձավորարևելյան տարածաշրջանում խաղաղության ճանապարհը պաղեստինյան պետության ստեղծումն է. Էրդողան
 |shantnews.am|

Մերձավորարևելյան տարածաշրջանում խաղաղության ճանապարհը պաղեստինյան պետության ստեղծումն է. Էրդողան |shantnews.am|

shantnews.am: Մերձավորարևելյան տարածաշրջանում խաղաղության, հանգստության և տնտեսական զարգացման ուղին պաղեստինյան անկախ պետության ստեղծման միջոցով է: Այս մասին հայտնում է «Անադոլու» գործակալությունը՝ վկայակոչելով Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի ելույթը Դուբայում ընթացող Համաշխարհային կառավարական գագաթնաժողովին: «Իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտության կարգավորման բոլոր քայլերը անավարտ կմնան, քանի դեռ չի ստեղծվել անկախ, ինքնիշխան և աշխարհագրորեն ինտեգրված պաղեստինյան պետություն՝ 1967 թվականի սահմաններով և Արևելյան Երուսաղեմ մայրաքաղաքով»,-ասել է Թուրքիայի ղեկավարը: Նա նաև հավաստիացրել է, որ Թուրքիան այսուհետ ևս կաջակցի պաղեստինցիներին իրենց իրավունքների համար պայքարում: «Մենք երբեք չենք թողնի մեր պաղեստինցի եղբայրներին լքված, անօգնական և միայնակ»,-ասել Է Էրդողանը:
19:43 - 13 փետրվարի, 2024
Թուրքիան առաջիկա տարիներին կսկսի սեփական տիեզերանավն արտադրել․ Էրդողան
 |azatutyun.am|

Թուրքիան առաջիկա տարիներին կսկսի սեփական տիեզերանավն արտադրել․ Էրդողան |azatutyun.am|

azatutyun.am: Թուրքիան նախատեսում է սեփական տիեզերանավերի արտադրություն սկսել, հայտարարել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը։ «Առաջին տիեզերագնացին տիեզերք ուղարկելը մեր առաջին քայլն էր նոր սերնդի պատրաստման գործում: Հուսով եմ, որ մենք կտեսնենք մեր հրթիռը տիեզերքում: Հուսով ենք, որ առաջիկա տարիներին մենք կսկսենք արտադրել մեր սեփական տիեզերանավը»,- ասել է Էրդողանը: Առաջին թուրք տիեզերագնաց Ալփեր Գեզերավչին տիեզերք է ուղարկվել այս տարվա հունվարի 19-ին։ Սպասվում է, որ այն Երկիր կվերադառնա այս շաբաթվա վերջին: Թուրքիայի նախագահը նաև հայտարարել է թուրքական երկրորդ ավիակիրը կառուցելու ծրագրերի մասին։ «Երբ մենք 2022-ին եկանք իշխանության, Թուրքիայի մասնաբաժինը իր պաշտպանական արդյունաբերության մեջ կազմում էր ընդամենը 20 տոկոս: Այժմ մենք հասել ենք մատակարարման 80 տոկոսի մակարդակին և մտադիր ենք հասնել 100 տոկոսի: Այժմ մենք կկառուցենք երկրորդ ավիակիրը մեր նավաշինարանում», - ասել է Էրդողանը։
12:10 - 30 հունվարի, 2024
Ռայիսին և Էրդողանն ընդգծել են կովկասյան տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականությունը հարգելու անհրաժեշտությունը
 |armenpress.am|

Ռայիսին և Էրդողանն ընդգծել են կովկասյան տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականությունը հարգելու անհրաժեշտությունը |armenpress.am|

armenpress.am: Իրանն ու Թուրքիան համատեղ հայտարարություն են տարածել, որում, ի թիվս տարբեր տարածաշրջանային և միջազգային հարցերի, ընդգծել են Հարավային Կովկասի երկրների տարածքային ամբողջականությունը հարգելու կարևորությունը։ Այս մասին հաղորդում է IRNA-ի կողմից հրապարակված հայտարարության տեքստը։ «Ընդգծելով կովկասյան տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականությունը հարգելու անհրաժեշտությունը՝ երկու երկրները 3+3 երկխոսության մեխանիզմը գնահատել են որպես անդամ երկրների միջև խորհրդակցությունների և կառուցողական համագործակցության հարմար հարթակ», - գրված է հայտարարության տեքստում։ Համատեղ հայտարարությունը ստորագրվել է հունվարի 24-ին Անկարայում Իրանի նախագահ Էբրահիմ Ռայիսիի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հանդիպման արդյունքներով։ Փաստաթղթում կողմերը նաև դատապարտել են Իսրայելի ռազմական գործողությունները Գազայի հատվածում,  ընդգծել են երկու երկրների փոխադարձ կամքը՝ Սիրիայում խաղաղություն պահպանելու համար, իրենց աջակցությունն են հայտնել Եմենի տարածքային ամբողջականությանը, միևնույն ժամանակ շեշտել են միջազգային ջրերում, այդ թվում՝ Կարմիր ծովում նավագնացության անվտանգության կարևորությունը, ինչպես նաև Ուկրաինայում կայուն խաղաղության կոչ են արել՝ հակամարտող կողմերի միջև քաղաքական երկխոսության միջոցով։ Թուրքիայի նախաձեռնած տարածաշրջանային հարթակը ենթադրում է համագործակցություն Հարավային Կովկասի 3 երկրների՝ Հայաստանի, Վրաստանի ու Ադրբեջանի և նրանց 3 հարևանների՝ Ռուսաստանի, Իրանի և Թուրքիայի միջև։ Հարթակի շրջանակներում տեղի է ունեցել երեք հանդիպում, երկուսը՝ արտաքին գործերի փոխնախարարների մակարդակով, երրորդը՝ արտգործնախարարների մակարդակով։ Վրաստանը ոչ մի հանդիպման չի մասնակցել։
11:55 - 25 հունվարի, 2024
Իսրայելի ԱԳ նախարարը Էրդողանին Հայոց ցեղասպանության մասին է հիշեցրել

Իսրայելի ԱԳ նախարարը Էրդողանին Հայոց ցեղասպանության մասին է հիշեցրել

Իսրայելի ԱԳ նախարար Իսրայել Կացը Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին հիշեցրել է Հայոց ցեղասպանության մասին՝ ի պատասխան վերջինիս հայտարարության։ Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի նախագահը հայտարարել էր, որ Հաագայի դատարան է փոխանցել Իսրայելին ցեղասպանության մեջ մեղադրող նյութեր։ Իսրայել Կացը նշում է, որ Թուրքիայի նախագահն այժմ պարծենում է նրանով, որ անհիմն պնդումներով թիրախավորում է Իսրայելը՝ իր անցյալում ունենալով Հայոց ցեղասպանությունը։ «Մենք հիշում ենք հայերին ու քրդերին։ Ձեր պատմությունը ինքնին խոսում է։ Ձեր բարբարոս դաշնակիցների դեմ Իսրայելը կանգնած է պաշտպանվելու, ոչ թե կործանելու»,- X-ի իր էջում գրել է Կացը։ Էրդողանն ավելի վաղ ասել էր, թե իրենց ներկայացրած փաստաթղթերը (ցեղասպանության ապացույցները) օգտակար են Հաագայի համար․ «Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն թաքնվելու տեղ չունի, և պաշտպանություն չկա Գազայի հատվածում ՀԱՄԱՍ-ի դեմ սկսված գործողության համար»։
11:53 - 13 հունվարի, 2024
Բլինքենն ու Էրդողանը քննարկել են Գազայի հակամարտությունը
 |azatutyun.am|

Բլինքենն ու Էրդողանը քննարկել են Գազայի հակամարտությունը |azatutyun.am|

azatutyun.am: Միացյալ Նահանգների պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը Ստամբուլում հանդիպել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ։ Նրանք խոսել են Գազայի հակամարտության մասին, հաղորդում է Պետդեպարտամենտը։ Բլինքենն ընդգծել է հակամարտությունների տարածումը կանխելու, պատանդների ազատ արձակման, մարդասիրական օգնության ընդլայնման և քաղաքացիական զոհերի թվի նվազման անհրաժեշտությունը, ինչպես նաև աշխատելու դեպի ավելի լայն, կայուն տարածաշրջանային խաղաղություն, որը կապահովի Իսրայելի անվտանգությունը և կնպաստի պաղեստինյան պետության ստեղծմանը։ Պետքարտուղար Բլինքենը և նախագահ Էրդողանը նաև քննարկել են եվրոպական անվտանգության առաջնահերթությունները, ներառյալ Ուկրաինայի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության պաշտպանությունը, ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության ավարտը և Միացյալ Նահանգների և Թուրքիայի միջև առևտրի և ներդրումների ամրապնդումը:  
10:09 - 07 հունվարի, 2024