Արտակ Մանուկյան

ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր։

Ծնվել է 1978թ. փետրվարի 15-ին Երեւանում: 1999-2001թթ. ծառայել է ՀՀ զինված ուժերում: 1999թ. ավարտել է Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի համաշխարհային տնտեսագիտության ֆակուլտետը: 2002թ.՝ ՀՀ կառավարությանն առընթեր կառավարման եւ տնտեսական բարեփոխումների ինստիտուտի ասպիրանտուրան: Տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ:

2005թ. ավարտել է Շվեյցարիայի միջազգային հետազոտությունների ինստիտուտի դիվանագիտական եւ 2007թ.՝ Եվրոպայի խորհրդի քաղաքական դասընթացների երեւանյան դպրոցները:

1998-2007թթ. եղել է ՀՀ կառավարությանն առընթեր կառավարման եւ տնտեսական բարեփոխումների ինստիտուտի հետազոտական խմբերի ղեկավար: 2003-2004թթ.՝ «Երեւանի Գարեջուր» ՓԲԸ ավագ տնտեսագետ, գործադիր տնօրենի խորհրդական, ԱԺ պատգամավորի օգնական:

12.06.2018-14.01.2019թթ.՝ ՀՀ վարչապետի խորհրդական։ 2017թ. մայիսից - 2017թ. նոյեմբեր՝ ՓՄՁ համագործակցության ասոցիացիա հկ նախագահ, Հակակոռուպցիոն դաշինքի անդամ, ԵՄ «Կառուցողական երկխոսության հանձնառություն» ծրագրի փորձագետ: 2017թ. «Հանրային քաղաքականության հետազոտությունների ազգային կենտրոն» հկ նախագահն է:

2018թ. դեկտեմբերի 9-ին ԱԺ պատգամավոր է ընտրվել «Իմ Քայլը» կուսակցությունների դաշինքի համապետական ընտրական ցուցակով:

Տնտեսական անկման ֆոնին հարկային եկամուտներն ավելի քիչ անկում են գրանցել․ պատգամավոր |armtimes.com|

armtimes.com: 2020 թ. դեկտեմբերի 21-ի դրությամբ ՀՀ պետբյուջեի հարկային եկամուտները եւ պետական տուրքերը կազմել են 1 տրլն 363 մլրդ դրամ։ Տեղեկությունը երեկ ֆեյսբուքյան իր էջում հրապարակեց ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանը։ Սա նշանակում է, որ ռազմական դրությամբ պայմանավորված եւ հոկտեմբերին վերանայված 2020-ին ակնկալվող եկամուտները գերակատարվել են շուրջ 42.5 մլրդ դրամով։ Նշենք, որ վերանայված տվյալներով ակնկալվում էր 2020-ին 1 տրլն 320.5 մլրդ դրամի հավաքագրում։ Տարվա ավարտին դեռ մի քանի օր կա, եւ գերակատարումը կարող է ավելին լինել։ Հարկային եկամուտների վերաբերյալ Արտակ Մանուկյանի հետ զրույցը ներկայացնում ենք ստորև․ - Պարո՛ն Մանուկյան, ՊԵԿ-ի կանխատեսումներն իրականացան, եւ բյուջեի վերանայված հարկային հավաքագրումների վերաբերյալ կանխատեսումները 40 մլրդ-ից ավելի գերակատարվել են։ Ինչո՞վ է սա պայմանավորված։ - Կարծում եմ, առնվազն ակնհայտ է, որ Հայաստանում կար որոշակի ստվեր, որը չնայած հեղափոխությունից հետո կրճատվում է, բայց այնուհանդերձ դեռեւս առկա է։ Ասել, որ հարկային վարչարարության էֆեկտիվությունը եկել է առավելագույն կետին՝ դժվար է։ Այնուամենայնիվ, չնայած տնտեսական կյանքի առումով բավականաչափ մղձավանջային տարի էր՝ կորոնավիրուսի պատճառով, պատերազմով եւ կորոնավիրուսի երկրորդ ալիքով, այնուհանդերձ շնորհակալություն մեր բիզնես հանրույթին, որը այս ընթացքում կարողանում է ապահովել պետության բնականոն կենսառիթմը։ Սա պայմանավորված է նաեւ նրանով, որ մեր տնտեսական ընդհանուր անկման ֆոնին հարկային եկամուտները համեմատաբար ավելի քիչ անկում են գրանցել։ Սա այն պարագայում, երբ ԱԺ-ի կողմից ընդունված շահութահարկի մասին փոփոխություններով բիզնեսին գումար վերադարձվեց։ Այսինքն՝ սա իրականացվել է առավելապես հարկային վարչարարության շնորհիվ եւ ոչ թե նախկինի պես՝ բիզնեսի կաշին քերթելով։ Սա նաեւ մեր բիզնես հանրույթի ինքնագիտակցության բարձրացման եւ քրտնաջան աշխատանքի արդյունք էր։ - Հոկտեմբերին, երբ բյուջեն վերանայվում էր՝ վատատեսակա՞ն սցենար դրվեց, որ կարողացանք գերակատարման հասնել, թե՞ պատերազմից հետո հնարավորություն ունեցանք որոշակիորեն վերականգնվել։ - Վստահաբար պատերազմից վերականգնման մասին դեռեւս դժվար է խոսել, որովհետեւ այնուհանդերձ պատերազմի հետեւանքով առկա է դեռ անորոշություն՝ հատկապես բիզնեսի մոտ։ Սրա արդյունքը, կարծում եմ, մեր ժողովրդի մեկ բռունցք դարձած մոտեցումներն են, երբ քաղաքացիները պահանջում եւ ստանում են իրենց ՀԴՄ կտրոնները։ Այսինքն ես սա ավելի շատ կկապեի թափանցիկության աճի եւ հարկային վարչարարության հետ։ Կարծում եմ, մեր միահամուռ աշխատանքով անորոշությունները հնարավորինս կկրճատվեն եւ արդեն 2021 թվականին բիզնեսը եւս մեծ հնարավորություններ կունենա։ Հատկապես այն համատեքստում, որ եկամտահարկի եւ շահութահարկի նվազեցում է սպասվում ընդհանուր հարկային բեռի։ - Ձեր հրապարակած հարկային եկամուտների տվյալներից հետո դեռեւս 10 օր կա, ի՞նչ չափով ավելացում եք կանխատեսում։ - Շատ դժվար է ասել, թե ինչպիսի միտումներ կլինեն, բայց առնվազն ակնհայտ է, որ որոշակի հարկային վճարումներ եւս կլինեն։ Մենք պետք է արձանագրենք, որ 2019-ին հավաքագրվել էր 1 տրլն 378.2 մլրդ դրամ եւ 2020-ի ցուցանիշը մոտ կլինի դրան։ Եթե տնտեսական անկման եւ ՀՆԱ-ի առումով անկումը մեզ վերադարձնում է 2018 թ. միջակայք, ապա այս առումով համեմատաբար ավելի առաջանցիկ տեմպեր կան։ Ի դեպ, իմ ասածները նաեւ ամրապնդում են աշխատատեղերի ցուցանիշները։ Ես ՊԵԿ-ից թարմ տեղեկատվություն եմ ստացել՝ նոյեմբեր ամսին 613 հազար 889 եկամուտներ ապահոված աշխատատեղ է արձանագրվել, որը մեծ հաշվով շատ համադրելի է 2019 թ. նոյեմբերի հետ։ Համեմատության համար մի ցուցանիշ էլ բերեմ՝ սա էականորեն ավելի բարձր է, քան 2018-ի նոյեմբերը։ Աշխատատեղերի առումով վիճակագրությունը եւս ցույց է տալիս, որ ստվերայնության մակարդակի նվազեցում կա։ Ամեն դեպքում որոշ բիզնեսներ անորոշություններ ունեն, եւ չմոռանանք, որ հանրային սննդի եւ զբոսաշրջային օբյեկտները ավելի մեծ դերակատարում ունեին 2019-ին ու այս առումով նվազում կա։ Այսինքն որոշակի անկում կա։ Կարդալ ավելին՝ armtimes.com-ում։

20:13 - 23 դեկտեմբերի, 2020

1000 դրամների շեմը վերանայելու հարցով քննարկումներ են սկսվել. «կընտրվի այն մոտեցումը, որը լավագույն լուծումը կլինի» |armtimes.com|

armtimes.com: ՀՀ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության տնտեսական բլոկի պատգամավորներն ու Կառավարության մի շարք անդամներ քննարկումեր են սկսել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամի համար սահմանված պարտադիր 1000 դրամների շեմը վերանայելու հարցով։ Պարտադիր շեմի վերանայման մի քանի տարբերակներ են քննարկվում՝ ընդհուպ 1000 դրամը 2 կամ երեք հազար դարձնելու վերաբերյալ: Քննարկումներին մասնակցած «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց՝ ակնհայտ է, որ պատերազմական իրավիճակում՝ հաշվի առնելով զոհերի եւ վիրավորների թիվը «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամի վրա ճնշումը մեծ է լինելու։ «Պատահական չէ, որ նույն հիմնադրամի տնօրեն Վարուժան Ավետիքյանը կարեւորում է, որ բացի պարտադիր կոմպոնենտից նաեւ հավելյալ աջակցության միջոցներ լինեն։ Որովհետեւ ակնհայտ է, որ պատերազմական իրավիճակում տեղի ունեցող դժբախտ դեպքերը մեծ ճնշում են առաջացնելու»,- նշեց պատգամավորը։ Մանրամասնելով քննարկումները Մանուկյանն ասաց. «Տարբեր մարդիկ տարբեր մոտեցումներ կարող են առաջարկել վերանայելու հարցում։ Խնդրի գիտակցումն ու լուծումների առումով պատրաստակամությունը Կառավարությունում առկա է։ Այստեղ ռեսուրսների եւ լուծումների բազմություն կա, որը ներկա պահին քննարկվում է։ Ամենամոտ ժամանակահատվածում այս առումով հստակություն կմտցվի»։ Հարցին՝ ի՞նչ տարբերակներ են քննարկվում, նա պատասխանեց. «Կան բազում մոդելավորման, տվյալների հստակեցման եւ դրանց հնարավոր բեռի գնահատականներ։ Քանի որ խնդիրը առկա է, կարելի է քննարկել ֆիքսված մոտեցումը՝ օրինակ 1000 դրամը 2 կամ 3 հազար դրամ դարձնելու մեխանիզմները։ Կարող ենք որոշակի պրոգրեսիվություն հաղորդել։ Այսինքն՝ այն սուբյեկտները, ովքեր ավելի բարձր աշխատավարձ են ստանում՝ ավելի շատ չափով աջակցեն»։ Պատգամավորը նշեց, որ նաեւ կարելի է խոսել կոորպորատիվ մշակույթը խթանելու մասին, այսինքն՝ բիզնեսը իր աշխատողների քանակով լրացուցիչ 1000-ական դրամներ փոխանցի ամեն ամիս հիմնադրամին։ «Կարող ենք խոսել տարատեսակ այլ մեխանիզմների միջոցով խնդիրը լուծելու մասին։ Օրինակ՝ հատուկ լոտոներ թողարկել, որի շահույթը կփոխանցվի հիմնադրամին ու նաեւ մարդիկ որոշակի հնարավորություն կունենան։ Կարող ենք խոսել ՀԴՄ-ից կամ շրջանառությունից ֆիքսված տոկոսներ փոխանցելու մասին»,- ասաց նա։ Մանուկյանի խոսքով՝ սրանք բոլորը հնարավորություններ են։ Նա այս առումով մի հանգամանք է կարեւորում. «Մենք այս պահին խոսում ենք օրվա հրամայական դարձած հարցի մասին, որը լուծման կարիք ունի։ Բայց այնուհանդերձ՝ գլոբալ առումով, մեր հիմնական ռազմավարությունը եւ մեր ռեսուրսների մոբիլիզացիան պետք է լինի կանխարգելող միջոցառումների իրականացումը, այսինքն որպեսզի մենք կանխարգելենք, որ նման դժբախտ դեպքեր չլինեն»։ Պատգամավորն ընդգծեց՝ այնուհանդերձ պետք է նաեւ խթաններ ստեղծել, որպեսզի կանխարգելիչ միջոցառումներն ավելի էֆեկտիվ լինեն եւ նման դեպքեր չլինեն։ «Դրա համար ներկա պահին 2 հնարավորություն կա, առաջնայինը՝ պետական բյուջեն է, երկրորդը ինչ-որ առումով «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը»,- նշեց նա։ Հարցին՝ Կառավարությունն ու «Իմ քայլը» խմբակցությունը համատե՞ղ են քննարկում այս մոտեցումները, Մանուկյանը պատասխանեց, որ բոլոր հարցադրումները՝ ինչպես թուրքական ապրանքների սահմանափակման դեպքում, այնպես էլ ռազմական դրության ժամանակաշրջանում տնտեսական բաղադրիչ ունեցող մնացած հարցերով իրենք բավականաչափ կառուցողական ձեւով գործընկերային քննարկում են ունեցել. «Այս թեմայով քննարկումները եղել են հենց պատերազմական գործողությունների պահից սկսած։ Մեր անվտանգությունն այս պահին ապահովող որեւէ զինվոր չպետք է մտահոգվի, որ օրինակ՝ Աստված մի արասցե հաշմանդամություն ունենալու դեպքում պետության հոգածությունը կամ նեցուկ լինելը կարող է չզգալ։ Այս առումով որեւէ ռիսկ չկա, մենք գիտակցում ենք, որ այս պարտավորությունները պետք է կատարվեն»։ Անդրադառնալով հարցին, թե արդյո՞ք հարցի վերաբերյալ քննարկում ունեցել են ընդդիմադիր խմբակցությունների հետ, պատգամավորը պատասխանեց. «Անձնապես ես որեւէ նման կարգի քննարկում չեմ ունեցել։ Ինչո՞ւ, որովհետեւ կարծում եմ՝ բոլորս ֆիքսել ենք խնդիրը, գիտակցում ենք, որ կարճաժամկետ ճնշում կա։ Կարող ենք ունենալ տարբեր մոտեցումներ, բայց այնուհանդերձ այս մոտեցումներից կընտրվի այն, որն այս պահի դրությամբ լավագույն լուծումը կլինի։ Այստեղ մենք չունենք ընդդիմություն-իշխանություն։ Մենք ունենք խնդիր եւ այդ խնդիրը լուծելու առումով ունենք միասնականություն»։ «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամի տնօրեն Վարուժան Ավետիքյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ընդգծեց՝ այս հարցը զգացական չէ, բազմաթիվ օգտատերեր ասում են, որ պետք է բարձրացնել 1000 դրամները, սակայն այս պահին դրանց շուրջ հաշվարկներ են արվում։ Նա առաջարկեց կենտրոնանալ իրենց՝ 1-ը 2 դարձնելու նախաձեռնության շուրջ. «Ամեն օր մոտ 10 կազմակերպություն միանում է, խոշոր կազմակերպություններ են միանում, որոնք ասում են՝ մենք կկրկնապատկենք մեր աշխատողների կողմից տրված պարտադիր վճարները։ Հայաստանում 55 հազար գործատու կա։ Օրինակ՝ այսօր մեր կենսաթոշակային ակտիվների կառավարիչներից «Ցե Կվադրատ Ամպեգա Արմենիա»-ն որոշել է 1-ը 5 դարձնել»։ Կարդալ ավելին՝ armtimes.com-ում։

21:25 - 30 հոկտեմբերի, 2020